Gwaith Goronwy Owen Cyf II/Cywydd i Dywysog Cymru

Gwaith Goronwy Owen Cyf II

gan Goronwy Owen

golygwyd gan Owen Morgan Edwards

CYWYDD I DYWYSAWG CYMRU

Gwedi ei gyfieithu o'r un Lladin a ysgrifenwyd gan
Christopher Smart.

Pwy ddysg im'—pa dduwies gain—
Wir araith i arwyrain
Gwraf edlin breninwawr,
Blaenllin Cymru, fyddin fawr?
Ai rhaid Awen gymengoeg
O drum Parnassus, gwlad Roeg?
Cyfarch cerddbêr Bieriaid
Am achles, hoff les, a phlaid?
Ni cheisiaf—nid af i'w dud—
Glod o elldydd gwlad alldud;
Ofer y daith, afraid oedd;
Mwyneiddiach yw 'n mynyddoedd,
Lle mae Awen ddiweniaith,
Gelfydd, ym mhob mynydd maith,
Na wna 'n eglur, neu 'n wiwglod,
Ond da, a ryglydda glod.
Pan danwyd poenau dunych.
A braw du 'n ael Brydain wych,
Pan aeth Fredrig i drigias
Da iawn fro Duw nef a'i ras,
Rhoe Gymru hen uchenaid;
A thrwm o bob cwm y caid
Trystlais yn ateb tristlef
Prydain, ac wylofain lef.
O'r tristwch duoer trosti
Nid hawdd y dihunawdd hi,
Fal meillion i hinon haf
O rew—wynt hir oer auaf;
Iach wladwyr eilchwyl ydym
Oll yn awr, a llawen ym;
Ni fu wlad o'i Phenadur
Falchach, ar ol garwach gur

Llew o udd drud, llewaidd draw,
I ni sydd; einioes iddaw!
Udd gwrawl, haeddai gariad;
Por dewr a ddirprwy ei dad;
Ni bu ryfedd rinweddau
Ym maboed erioed ar Iau;
Arwr a fydd, ddydd a ddaw,
Mawreddog. Amor iddaw!
Hiroes i wâr Gaisar gu,
Di—orn oes i deyrnasu;
A phan roddo heibio hon
I gyrraedd nefol goron—
Nefol goron gogoniant,
Yn oediog, lwys enwog sant,
Poed Trydydd Sior, ein lor ni,
O rinwedd ei rieni,
Yn iawnfarn, gadarn geidwad
I'w dir, un gynneddf a'i dad!
Am a ddywaid, maddeuant
A gais yr Awen, a gant
Hyn o'ch clod mewn tafodiaith
A dull llesg hen dywyll iaith.
Mawr ryddid Cymru heddyw,
Llawen ei chân, llonwych yw,
Trwy ei miloedd, tra molynt
Eu noddwr, hoyw gampiwr gynt;
Llyw diwael yn lle Dewi,
Ior mawr wyt yn awr i ni.
Ti ydyw 'n gwarlyw gwirles;
Ti fydd ein llywydd a'n lles.
Os dy ran, wr dianhael,
A wisg y genhinen wael,
Prisiaf genhin breninwych
Uwch llawrydd tragywydd gwych.

Nodiadau