Gwaith Islwyn (Cyfres y Fil)/Fflachiadau eu dychymyg

Gwaith Islwyn (Cyfres y Fil)
Nefol Wlad
gan William Thomas (Islwyn)
Nefol Wlad

FFLACHIADAU EU DYCHYMYG

Eu rholfawr iaith
Fflachiadau dieithr eu dychymyg, pell
Fawrhydi eu meddyliau ar hyd nef
Oruchaf Ior yn treiglo, a'r is rol
O ddwyfol fawredd, oesoedd cyn ei dod
Wnaent yn bresenol y rhagluniaeth fawr
Ddymchwelodd seiliau Babilon, a holl
Ogoniant bro Caldea, fel na roed
Lle iddi yn y meddwl mwy.

A chaed
Adgofion teithiau Israel, golygfeydd
Pell feusydd Soan a ysgydwyd gan
Y storm o ddwyfol farnau. Dyfnaf ing
Y torfoedd sanctaidd pan wersyllent hwy
Ger Piahiroth gynt; a mawrwych rwysg
Deheulaw lor yn parthu'r môr fel rhyd,
Yn archu i'r storom sefyll ar ei thaith
A dal y tonnau yn ei breichiau pell,
Nes mynd o'r bobl enillasai Ef
Oll drwodd.
A chân milfiloedd Jacob wedi cael
Glan rhyddid unwaith mwy, a môr tu ol
A thywyll for o farnau, môr
O ddifrifolach twrf oedd rhyngddynt hwy
A thy eu hir gaethiwed ; uchel gân
Y genedl fawr unedig, oddiar
Bob cywair yn ehedeg, tra y dwfn
Yn murmur mewn mawreddog ymfoddhad
Uwchben gelynion lor, prif gedyrn Ham;
Ac adfail ar ol adfail ar ryw don
Lonruawl yn dyferu ar y traeth,—

Cerbydau di-olwynion, erfawr daen
O laddedigion barn. Golygfa fawr
Y Duw-ddisgyniad ar y mynydd gynt,
Pan ruai'r daran yn ei phriod rwysg
O enau lor ei hun, a Sinai oll
Yn mygu fel pe caid ei greigiau i gyd
Ar dân tragwyddol dan gyffyrddiad Duw.

Caed yr adgofion cysegredig hyn
A'r mawrwych olygfeydd, am oesoedd fil,
Yn ail ymddangos a newyddaf wawr
Ar alwad y broffwydol awen, pan
Y mynnai hi egluro gallu Duw.
Duw Israel a'i Hachubydd. Fel y gwnaeth
I Pharaoh a'i gerbydau wrth y môr,
Pan syrthiai'r gorddyfnderau arnynt hwy;
Ac i frenhinoedd yr Amoriaid gynt,
Y gwna efe i Babilonia mwy,
Philistia hefyd.
Syllent hwy yn ol,
Beirdd Israel, trwy lawer oes o waed,
Hyd fore 'u gwyrthiol hanesyddiaeth, hyd
Bell fuddugoliaeth Rephidim, lle caent
Eu cynllun cyntaf o ryfelawg lwydd,
Tyrfaoedd Amalec yn syrthio o flaen
Oshea ieuanc a'i ddewisol wyr.
Fe gerddodd yr olygfa hon i fyny
O fae- y gwaed, a'i mawreddogrwydd oll
Am dani; Moses fawr ar ben y bryn
Ali law ar bethau uwch na'r haul, hi gerddodd
I mewn i bellaf dragwyddoldeb cof,
Gan ado 'i gwawr ar bob cyfryngol oes,
Pob awenyddol ddarlun.

Nodiadau