Prif Feirdd Eifionydd/Penillion i'w ferch fechan am dorri nyth aderyn

Prif Feirdd Eifionydd

gan Edward David Rowlands

Penillion

I'w ferch fechan am dorri nyth aderyn.

(Heb ei gyhoeddi o'r blaen.)

MEWN dirgel dwll ym mol y clawdd
Gwnaeth Robin Goch ei nyth;
A'i feddwl oedd na byddai'n hawdd
I neb ei weled byth.

Bu'n hir yn hedeg yma a thraw,
A blewyn yn ei big;
Gan chwarae yn y llwyn gerllaw
A'i hynt o frig i frig.

Ei dlos gymhares oedd ger bron
Yn fynych yn y fan,
A phrysur, prysur iawn oedd hon
I wneud yn rhwydd ei rhan.

O'r diwedd wedi llafur hir,
Fe wnaed y nyth yn dlws,
A Robin ganai'n llon yn wir,
Ar ddraenen wrth ei ddrws.

Ei lân gymhares âi i'r nyth,
I ddodwy wy neu ddau,
Heb feddwl fawr am blantos byth,
Yn agos i'w thristau.

Ond ganol dydd ryw ddiwrnod teg,
Fe glywai Robin blant
Yn d'wedyd, Awn yn ara' deg
Cawn acw nythod gant."

A gwelai yn dynesu ddau,
Ar hyd y cloddiau clyd;
A thorri llawer brigyn brau
Heb achos yn y byd.

Diangai Robin gyda'i wraig.
Fe beidiai'r miwsig mwy!
Fe ofnai'r plant yn fwy na draig,
Rhag iddynt ddwyn ei wy.

Ond felly fu!—aeth bachgen crych,
A geneth ar ei ol,
I wel'd y nyth yng nghwr y gwrych,
Ar fin rhyw ddeiliog ddol.

Y bachgen dynnai'r wyau'n glau,
I'r eneth ef a'u rhoes!
Yn union Robin gollai'i gân,
A'i wraig oedd lawn o loes.

At dad yr eneth Robin aeth,
A dweyd a wnaeth yn wir.
Na welodd ef un eneth waeth
Er pan y daeth i'r tir.

"Ni b'asai ryfedd gennyf fi.
I fachgen dorri'r drain
A dwyn yr wyau o fy nyth,
Fel gwnaed i nyth fy nain.

"Ond wrth wel'd geneth fechan lân,
Mor greulon, nid wyf iach;—
Pa sut yr hoffai hi i'r frân
Ddwyn tegan o'i thy bach?"

Nodiadau