Tan yr Enfys/Pwca a'r Crydd
| ← Cynnwys | Tan yr Enfys gan D J Lewis Jenkins |
Cinderella |
Pwca a'r Crydd.
[Allan o Chwedlau Grimm.]
CYMERIADAU: Pwca a'i Gyfeillion, Mari, John, Prynwr.
GOLYGFA I: Ystafell y Crydd. Y wraig yn glanhau'r ystafell, a'r Crydd yn gweithio.
Mari: Wel, John, credaf ei bod yn amser i orffwys.
John: Rhaid yw gorffen hyn o waith fel y byddo'n barod i'w wnio yfory. Fe fydd yr arian yn dderbyniol iawn.
Mari: Caled yw bywyd y tlawd bob amser. Gad i ni fyned i'r gwely.
John: Mi ddof ar ol torri'r lledr yma.
Mari: Wel, mi âf i yn gyntaf. Paid â bod yn hir.
[Mari'n mynd allan. Y Crydd yn parhau i dorri, ac yn gweithio'n ddyfal tan ganu rhyw hen alaw Gymraeg.]
John: Wel! Nid da yw gweithio trwy'r nos. Rhaid i minnau hefyd fynd i orffwys.
[LLEN.]
GOLYGFA II: Yr un ystafell yr ail fore. John yn edrych gyda syndod ar esgidiau wedi eu gorffen.
John: Mari! Mari! Dere yma. (Mari yn dod i mewn.) A welaist ti'r fath esgidiau? Yn wir, nid wyf yn ei ddeall.
Mari: O's bosib iti wneuthur hyn o waith neithiwr?
John: Na, yn wir. Nid myfi a'i gwnaeth. Bu rhywun llawer mwy galluog na mi yn gweithio yma. Edrych ar y gwnïad rhyfedd.
Mari: Pwy a'i gwnaeth?
John: Yn wir, nis gwn.
[Curo wrth y drws.]
John: Dewch i mewn.
[Prynwr yn dod i mewn. Mari'n dwstio cadair iddo.]
John: Bore da, syr. Eisteddwch i lawr.
Prynwr: Y mae eisiau pâr o esgidiau arnaf. John: Treiwch rhain. Ni bu gennyf ddim gwell erioed.
[Prynwr yn ceisio eu gwisgo.]
Prynwr:' Ni bu'r fath esgid am fy nhroed o'r blaen. Beth yw ei phris?
John: Pymtheg swllt. (Prynwr yn talu.) Diolch yn fawr.
Prynwr: O! diolch i chwi. Y mae gennyf esgid dda. Wel! Bore da i chwi eich dau.
John a Mari: Bore da.
John (yn dangos yr arian): Y mae ffawd yn gwenu arnom.
Mari: Ydi, yn wir. Dyma ddigon o arian i brynu bwyd, a hefyd i brynu rhagor o ledr.
John: Ie. Awn ein dau i'r dre i'w prynu. [Yn gwisgo ac yn mynd allan.]
[LLEN.]
GOLYGFA III: Yr un ystafell. Dau bâr o esgidiau ar y fainc. John a Mari yn rhedeg i mewn. John yn cydio yn yr esgidiau.
Mari: Ydi'r esgidiau wedi eu gwneuthur?
John: Nid un pâr yn unig, ond dau bâr. Ni welais well crefft erioed.
Mari: Onid yw yn syndod? Y maent yn ardderchog.
John: Anodd yw deall pwy a'u gwnaeth. Y mae rhywun caredig yn gweithio pan fyddom ni'n cysgu. Clyw! Beth pe gwyliem hwy heno?
Mari: Ie, nid ffôl a fyddai hynny.
John: Af i'r pentref i werthu'r esgidiau, a dof â rhagor o ledr yn ol.
Mari: Glanhâf innau'r ystafell, a heno ni gawn weled.
[LLEN.]
GOLYGFA IV: Yr un ystafell. John a Mari yn guddiedig. Pwca a dau neu dri chyfaill wedi eu gwisgo â sachlian yn dod i mewn tan ddawnsio o amgylch y fainc. Gweithiant tan ganu.
[Yn hwmian a chwarae'n ddireidus tan weithio.]
.jpg)
1. Gwaith, gwaith, gwaith, |
2. Pwyth, pwyth, pwyth, |
3. Dyma nhw, |
[Yn dawnsio o amgylch yr ystafell, ac yn mynd allan. John a Mari yn dod i mewn.]
Mari: Wel, caton pawb! A welaist ti'r dynion bach yn gweithio?
John: Eu gweld! Do, bid siwr!
Mari: Onid oedd eu dillad yn wael? Mi garwn wneuthur siwt newydd i bob un ohonynt.
John: Ti gei hefyd.
Mari: Wel, gad inni fynd i brynu'r brethyn.
[LLEN.]
GOLYGFA V: Yr un ystafell, a thunics a chapau newydd o sateen coch neu frown ar y fainc. Pwca a'i gyfeillion yn dod i mewn tan ddawnsio. Yn gweld y dillad, ac yn eu gwisgo gyda llawenydd.
Pwca a'i Gyfeillion (yn canu):
Tap, tap, tap, |
Diolch mawr |
Gwaith, gwaith, gwaith, |
[Dawnsiant allan ar ddiwedd y gân. John a Mari yn dod allan.]
Mari: A glywaist ti beth yr oeddynt yn ei ganu?
John: Do. Gadawsant ffawd ar eu hol.
[Yn canu'r pennill olaf. Pwca a'i gyfeillion hefyd i'w clywed yn y pellter.]
[LLEN.]
[NODIAD.—Pan berfformiwyd y ddrama hon cymerwyd "The Maori War Dance" allan o'r "Teachers' World" fel dawns i Pwca a'i gyfeillion. Dawns arall a wnelai y tro hwn yw "Dance of the Imps" (Schoolmaster Publishing Company)]