Telynegion Maes a Môr/Gwylan

Telynegion Maes a Môr
Telynegion Bywyd
gan Eliseus Williams (Eifion Wyn)
Telynegion Bywyd

GWYLAN

Yn ymyl y môr y mae caban,
Un caban yn ymyl y môr;
Ei gerrig yn llyfn ac yn wynion,
A'r gwmon yn bêr wrth ei ddôr:
Ac yno mae merch elwir Gwylan —
Ieuengaf a thecaf ei thad;
Gwylanod y môr ei llateion,
Ac erwau y môr ei hystad.

Un lon fel chwerthiniad yw Gwylan,
Chwareus, a pheryglus o ffraeth;
Nid dwyrudd liw'r ewyn sydd iddi,
Ond dwyrudd liw tywod y traeth:
Chwiorydd yw'r awel a hithau —
Hi'n felys, a'r awel yn hallt:
Mae glesni y môr yn ei llygad,
A chrychni y môr yn ei gwallt.

Os serchus ei henw yw Gwylan,
Mwy serchus yw Gwylan ei hun;
Ni ellir ei gweld heb ei charu,
Ond ni eill hi garu ond un:
Os Llion y cychwr y’m gelwir,
'Waeth gennyf pa swynwr a ddaw —
Myfi bia gusan ei gwefus,
Myfi bia'i chalon a'i llaw.

Ar ddistyll y trai, pan ollyngaf
Fy nghwch o'i fordwyfa yn rhydd,
Bydd Gwylan yng nghysgod y caban
Yn sefyll a'i llygad yn brudd:
Mae'r eigion yn ffals," meddai wrthyf,
"A llithiwr hudolus yw'r trai;
O Llion, ni fedraf ei garu,
Heb garu fy Llion yn llai!"

Ond pan gyda'r llanw dychwelaf
I'r gilfach, er gwell ac er gwaeth,
Bydd Gwylan, a'i llygad yn llonnach,
Yn sefyll ar leithder y traeth:
Gwna gymod diwrnod â'r eigion,
A geilw ei hofn yn beth ffôl —
Mae Gwylan yn caru y llanw,
Mae'n dyfod a Llion yn ôl.