Traethawd ar Enwogion Swydd Feirion/Lloyd, Parch. Simon, B.A

Traethawd ar Enwogion Swydd Feirion

gan Edward Davies (Iolo Meirion)

LLOYD, Parch. SIMON, B.A., o'r Bala, oedd yn hanu o deulu hynafol a pharchus yn Meirion, ac a anwyd yn 1756. Derbyniodd ei addysg athrofaol yn Ngholeg yr Iesu, Rhydychain, lle y graddiwyd ef yn B.A.; ac wedi ei urddo bu yn llanw swydd curad mewn amryw fanau yn Ngogledd Cymru. Yr oedd yn gyfaill calonog i Mr. Charles o'r Bala, a diau ei fod yn cydsynio âg ef ar bynciau eglwysig o'r dechreuad. Bu am beth amser yn gurad Bryneglwys-yn-Ial, Sir Ddinbych; a dywed Methodistiaeth Cymru mai tra yn y lle hwnw y dygwyd cwyn ger bron yr esgob ei fod yn gogwydd at Fethodistiaeth, ac yr ataliwyd ef rhag pregethu. Tra y dywed yr Em. Welshmen, fod Syr Watkin W. Wynn wedi ei benodi i guradiaeth barhaol Llanuwchlyn, ac i'r esgob Horsley omedd cadarnhau y penodiad, trwy yr hyn y gorfodwyd ef i roddi y lle i fyny. Gan ei fod yn berchen cyfoeth ni chynygiodd am un apwyntiad arall, ond ymunodd â'r Trefnyddion Calfinaidd, a daeth yn bregethwr yn eu plith. Y pryd hwnw nid oedd yr enwad Methodistaidd wedi dechreu ordeinio gweinidogion o'u plith eu hunain, ac yr oedd Mr. Lloyd, pe ond o ran hyny yn unig, yn aelod tra gwerthfawr i'r Cyfundeb. Nid oes lle i gasglu ei fod yn bregethwr poblogaidd, ond yr oedd yn ysgolhaig da, a gwnaeth ddefnydd rhagorol o'i fanteision. Bu farw yn y Bala, Tachwedd 6, 1836, a chladdwyd ef yn meddrod y teulu, yn Eglwys Llanycil. Cyhoeddwyd ei lyfr rhagorol, Amseryddiaeth Ysgrythyrol yn 1816, yr hwn ydoedd yn ffrwyth ei efrydiaeth ddyfal am 30 mlynedd; a daeth ail argraffiad allan o hono, ac y mae trydydd argraffiad o hono yn dyfod allan yn awr gyda rhyw ychwanegiad gan Dr. Edwards, Bala. Ysgrifenodd hefyd Esboniad ar Lyfr y Datguddiad, yr hwn a gyhoeddwyd yn 1828, ac a ail argraffwyd wedi hyny. Bu hefyd ar ol marwolaeth Mr. Charles yn golygu y Drysorfa am ddwy flynedd.—(Geir. Byw. Lerpwl, Geir. Byw'. Aberdar.)

Nodiadau