Neidio i'r cynnwys

Tudalen:Adgofion am John Elias.djvu/92

Oddi ar Wicidestun
Prawfddarllenwyd y dudalen hon

Ceir clywed llawer yn gofyn yn y dyddiau hyn, Pa beth ydyw yr achos na cheid gweled adfywiadau a theimladau cyffelyb i'r rhai a ddarlunir uchod yn awr? Y mae yn lled anhawdd rhoddi cyfrif naturiaethol am y peth. buasid yn gofyn yr un peth y pryd hwnw, pa ham na welsid yr un cyffroadau yn fynychach yn yr un lle, gyda'r un bobl, dan ddylanwad gwasanaeth yr un gweinidog — diau na chawsid atebiad boddhaol y pryd hwnw mwy nac yn awr. Wrth adgofio am yr hanesion hyn, ac wrth adfeddwl am y teimladau a brofwyd, y mae yn anhawdd peidio hiraethu a dymuno am weled eu cyffelyb eto; yn enwedig pan y meddyliom am y nifer oedd yn cael eu hennill at grefydd, a'r dyrchafiad mawr a fu i achos y Gwaredwr dan y fath ymweliadau grymus. Ni wyddys pa mor fuan y gallant ddyfod eto. Nid ein lle ni ydyw gosod terfyn, na thori llwybr, i Sanct yr Israel. "Y mae y gwynt yn chwythu lle y myno." Ond os dyfod a wnânt, ni bydd holl effeithiau dylanwad addysg fydol, grym dygiad i fyny naturiol, nac arferion na defodau gwlad, yn ddigon o warchglawdd i attal eu gweithrediadau Gwir yw, fod sefyllfa yr eglwysi yn dra duwiolfrydig ar y pryd:—"Ac yr oeddynt yn parhau yn athrawiaeth ac yn nghymdeithas yr apostolion, ac yn tori bara, ac mewn gweddïau. A hwy beunydd yn parhau yn gytûn yn y deml, ac yn tori bara o dŷ i dŷ, a gymmerasant eu lluniaeth mewn llawenydd a symledd calon; gan foli Duw, a chael ffafr gan yr holl bobl. A'r Arglwydd a chwanegodd beunydd at yr eglwys y rhai fyddent gadwedig."