Tudalen:Astudiaethau T Gwynn Jones.djvu/29

Oddi ar Wicidestun
Gwirwyd y dudalen hon

oedd dywedyd am Beatrisia beth nas dywedwyd erioed am arall—"spero di dire di lei quelle che mai non fu detto d'alcuna," yng ngeiriau'r bardd ei hun. Dyma beth tebyg iawn i dra—dyrchafu rhyw wedd ar anwes y serch cwrtais. Aeth yr amcan yn ddihangfa i'r bardd rhag anffodion a gofidiau ei fywyd helbulus, ac wrth hynny fe ddaeth yr amcan pellach hefyd. Eto fe gyfiawnhawyd. gobaith y bardd—fe ddywedodd am Beatrisia beth nas dywedwyd erioed am arall, hyd yn oed os aeth hi cyn y diwedd yn ffilosoffi neu ddatgudd iad dwyfol. Y mae hi, lle bynnag y sonnir amdani, megis ffigur ar wastad uwch na'r bardd, weithiau yn wir, yn nesaf peth i ryw amgyffrediad di—gorff. Os gellir deall dechreuad y Vita Nuova yn llythrennol—ac ni wedd un ystyr arall arno— nid oedd ef ond naw mlwydd oed pan welodd hi gyntaf, a hithau ychydig gydag wyth, ac fe'i carodd hi yn y fan. Yr oedd hi felly yn ferch a garwyd yn gynnar iawn, ac a gollwyd, canys priodwyd hi ag arall, a bu farw yn bedair ar hugain oed. O hynny, ideoli'r ferch fach honno ar hyd bywyd o siomiant, unigrwydd a myfyrdod, nid rhaid ond deall hynny i ddeall y gyfrinach— onid hi yw'r eneth fach y cyffelybir iddi yr enaid pan ddêl gyntaf o law ei grewr?—