Tudalen:Astudiaethau T Gwynn Jones.djvu/98

Oddi ar Wicidestun
Gwirwyd y dudalen hon

And through a cannon leap into a town;
I tell thee, a resolved man may do

Things that thy thoughts yet never mounted to." Yna y mae Woodhouse yn herio'r Cam i fynd gydag ef i feddiannu'r adfail. Ni fynnai yntau ddim gwell. Galwant eu gwŷr ac ant. Ymladdant yn ddewr, yn ôl tystiolaeth y bardd:

Till valiant Gam sore wounded, drawn aside
By his own soldiers, shortly after dy'd.

Anodd peidio â chofio am y peth a ddywedodd Alexander Fawr wrth ei wŷr llys pan dyngodd rhyw Geltiaid eu ffyddlondeb iddo mewn geiriau nid annhebyg i eiddo'r Cam:

Onid ffrostus y Celtiaid!

Tra bom yng nghanol dynion parod i gynnal yr haul a dwyn bollt y daran, ni waeth i ni sôn am gerdd danbaid Chatterton, "The Battle of Hastings." Nid rhaid dywedyd yma mai gwaith Chatterton ei hun yw'r gerdd honno, ac nid hen gerdd, fel y ceisiodd ef gan bobl gredu, am ryw reswm rhyfedd ac anhysbys. Ni buasai raid iddo, canys yr oedd yn well bardd na chnwd canrif o feirdd y bugeiliaid, y Chloes a'r Amyntas a'r Strephons, etc., etc. Dyma dipyn o'r hanes fel y dychmygodd Chatterton: