Neidio i'r cynnwys

Tudalen:Athrylith Ceiriog.djvu/101

Oddi ar Wicidestun
Prawfddarllenwyd y dudalen hon

Ac mor naturiol yw ymadawiad Iorwerth Glan Glan Aled, "mewn syndod, petrusder, a braw," gan gymeryd ei ffon gydag ef—fel pe bai'r ffordd yn arw ac yn mhell, ac yntau yn wan! Un ergyd cyfriniol wrth y drws yn cael ei ddilyn gan ergyd arall, a'r cwmni yn lleihau bob tro: Talhaiarn yn myned cyn i'r genad ei alw—y fath awgrym dorcalonus!—

A sound, as of a muffled bell!

Dim ond Glasynys a'r bardd ar ol, yn dyfod yn awr i deimlo eu hunigedd:—

E alwyd Glasynys o'r diwedd.

Y wawrddydd wèn a esboniodd

Mai merch Brenin Angau, ac nid Prinses Clod
Oedd wedi myn'd gyda'm cyfeillion!

Ond nid yn unig mewn darnau cyfain y mae Ceiriog yn profi nerth ei ddarfelydd. Y mae ei farddoniaeth yn llawn o'r cyferbyniadau medrus hyny sydd yn arddangos y llygad craff—y llygad all alw holl ranau yr olygfa o'i flaen ar unwaith, ac a gydia bellderau â'u gilydd mewn amrantiad. Yn ei gân i'r "Lili Lon" ceir cyffyrddiadau bychain esmwyth fel hyn:—

Yn yr haf y lili wena
Yna'r gauaf oer a'i gwywa:
Ond mae Lili'r Bryniau'n ddedwydd
Haf a gauaf fel eu gilydd

Ambell waith rhuthra ei awen trwy randir yr ofnadwy, fel yn ei ddarluniad o frwydr "Marwolaeth Picton:"—

Mae gynau'n cynhesu,
A dynion yn oeri!