Neidio i'r cynnwys

Tudalen:Athrylith Ceiriog.djvu/53

Oddi ar Wicidestun
Prawfddarllenwyd y dudalen hon

Yn fuan wedi hyny, ar lesni gwanwynol serch Alun a Menna disgynodd swn "clychau Aberdyfi," ac aeth Menna Rhen yn Menna Mabon. Dyna garu. priodasol.

Ond nid yw y bardd yn gorphen canu lle y maet y ffug—chwedlau breintiedig yn arfer tori i fynu—a hwy a fuont fyw yn ddedwydd byth ar ol hyny." Rhaid cael dychymyg hynaws a didrwst i weled barddoniaeth dawel y bywyd priodasol. Un o ragorfreintiau mwyaf cysegredig y bardd yw cadw'r byd rhag dibrisio y cynefin a'r cyffredin.

Ah, dearest Wife, a fresh—lit fire
Sends forth to heaven great shows of fume,
And watchers far away admire;
But when the flames their power assume,
The more they burn the less they show,
The clouds no longer smirch the sky,
And then the flames intensest glow
When far—off watchers think they die.[1]

Y mae Ceiriog wedi canu am y tân yn dechreu cyneu; wrth ddarlunio'r fflamau cyntaf, nid yw wedi annghofio'r mwg ychwaith! Ond gwell na hyny; nid yw wedi diystyru'r tân distaw, cynhes, ar ol i'r mwg ddiflanu, ar ol i'r fflam enynol droi yn farwor byw. Enw ar un o'i ganeuon yw "Gwres Hen Farwor;" ac anmhosibl penderfynu beth yw yr elfen fwyaf brydweddol yn y gân—pa un ai ei thynerwch pruddglwyfus, neu ffyddlondeb tangnefeddus y galon:—

'Rwyf wedi colli'm cariad
At rai o bethau'r byd;
Ond para 'rwyf i garu
Dy enw di o hyd.
Er mwyn ein hen gyfeillach,
Pan oeddyt gref ac iach,
O Magi, Magi anwyl,
'Rwy'n gyru penill bach.


  1. The Epilogue from The Angel in the House—Coventry Patmore