CYWYDD MARWNAD
MARGED MORYS[1], gwraig Morys ap Rhisiart Morys, o
Bentre Eirianell ym Mon, 1752.
MAWR alar, trwm oer wylaw,
A man drist sydd ym Mon draw,
Tristyd ac oerfryd garwfrwyn,[2]
Llwyr brudd, a chystudd a chŵyn;
Tristaf man, Pentre' Rianell,
Ni fu gynt un a f'ai gwell.
Ni fu chwerwach, tristach tro
I Fon, nag a fu yno.
Lle bu ddien lawenydd,
Ubain a dwys ochain sydd;
Digroyw lif, deigr wylofain,
Am Farged y rhêd y rhai'n;
Didaw am Farged ydynt,
Marged law egored gynt;
Bid hapus haelionus law,
Ffrawddus[3] i fil ei phriddaw!
Rhy fawr san[4] ar Forys yw,
Oer adwyth i'w gwr ydyw;
Deuddyn un enaid oeddynt,
Dau ffyddlon, un galon, gynt.
Mâd enaid ! chwith am dani,
A phrudd hwn o'i phriddo hi,
Ac o'i herwydd dwg hiraeth
Ormod, ni fu weddwdod waeth!
Toliant[5] ar lawer teulu
Ar led, am Farged a fu;
Ymddifaid a gweiniaid gant
Uchenawg,[6] a achwynant
Faint eu harcholl, a'u colled,
Farw gwraig hael, lle bu cael ced.