["Byth nid anghofiwn yr olwg ar Ieuan ar lan y bedd, uwchben gweddillion marwol ei fam, pan yr oedd ei dad ysbrydol yn annerch y dorf,—ei wyneb mor deneu a gwelw, yn edrych i fyny tua'r nef, ei ruddiau rhychiog yn ffrydio o ddagrau, tra yr oedd ei lygaid llymion, treiddgar, yn pelydru o sirioldeb, fel pe yn gweled, trwy ei ddagrau ei hun a'r cymylau uwchben, ysbryd gogoneddedig ei fam yng nghanol Paradwys Duw.
"Buasai yn fam ddyblyg iddo, naturiol ac ysbrydol. Pa wasanaeth bynnag a gyflawnasai i Dduw a'i wlad, a pha safle bynnag a gyrhaeddasai yn eglwys Crist ac yn y byd, o gychwyniad ei yría gyhoeddus hyd lan y bedd hwnnw, teimlai ei fod yn fwy dyledus am y cyfan ag ydoedd i'r cychwyniad rhagorol a gawsai yn blentyn gan yr un a orweddai yn farw i lawr yn ei waelod, nag i neb arall o'i gyd-farwolion. Yr oedd i Catharine Jones, ar lan y bedd y prydnawn hwnnw, y gofgolofn fwyaf priodol a ddymunasai byth gael o'r hyn ydoedd ac a wnaethai hi yn ei bywyd—IEUAN GWYNEDD.
"Nod uchaf uchelgais ei fam oedd i Ifan bach' fod yn bregethwr, i dreulio ei alluoedd a'i fywyd i gyhoeddi y Gwaredwr a'i cadwodd hi yn Waredwr i golledigion ei wlad. Ond i'w phlentyn hi gael yr anrhydedd hwn, boddlawn iawn yr edrychaí ar holl anrhydedd a chyfoeth y ddaear yn myned i'r sawl a'u carent. Ei syniad uchaf hi am urddas daearol, a nod uchaf ei llafur yn addysgu ei dau blentyn, oedd iddynt gael gwasanaethu Duw yn efengyl ei Fab ef. Cafodd argoelion boreuol iawn yn yr ieuengaf fod yr Arglwydd yn debyg o foddhau ei dymuniadau a gwobrwyo ei llafur yn hyn. Pan yn pobi, nyddu, neu wau, neu ynghylch rhyw orchwyl arall wrth y bwrdd mawr' neu ar yr aelwyd, gwnai i'r plentyn, pan nad oedd eto ond tua phump neu chwech mlwydd oed, eistedd gyferbyn, i ddarllen iddi rannau o'r Beibl yn uchel, er mwyn ei addysgu i ddarllen a phwysleisio yn gywir fel pregethwr.' Brydiau eraill cymerai ei destyn, codai ei bennau, a phregethai iddi —nid fel pechadures, ond fel beirniad, i'w hyfforddi yn y gwaith; a hawdd y gellir dychymygu y farn lle yr oedd y fam yn feirniad. Pan nad allai ei fam wrando arno, ai i ben carreg fawr—y garreg olchi—wrth y drws, a phregethai oddiar honno i'r dderwen fawr a'r pistyll bychan gyferbyn gyda brwdfrydedd a boddhad mawr. Mae y pulpud carreg wrth ddrws y Ty Croes, a'r dderwen uchelfrig a'r pistyll bychan gloew gyferbyn ag ef eto; ond y pregethwr plentynaidd ei le nid edwyn ddim o hono ef mwy.'" "R. O. REES."]
