fod yn onast ddim, 'doeddat ti fymryn callach ar ôl colli dy dempar 'Dolig."
"Ond mi ddois i'n rhydd, ond do?"
"Mi gollaist ddyddia' o waith i lawr yma, 'ngwas i."
Do, ond . . . Diawch, 'tawn i wedi cael gafael ynddo fo . . . "
"Lwc na chest ti ddim, ne' yn y jêl y basat ti hyd heddiw efalla'. "
At un hwyr yn niwedd y flwyddyn y cyfeiriai Idris. Ymunodd Dic, a oedd gartref tros y Nadolig, â'r dyrfa arferol a âi i gyfarfod y plismyn a'r Bradwyr ar eu ffordd o'r chwarel. Yn sydyn, gwelodd Twm Parri, a gadawodd y dorfi ofyn iddo pa hwyl a oedd arno. Troes hwnnw fel un a welsai ysbryd, a dihangodd am ei fywyd dros y clawdd ac ar draws cae yn ei ôl tua'r chwarel. Gafaelodd dau blisman yn Dic, ac er y bwriadai droi'n ei ôl i'r De y bore wedyn, bu raid iddo aros gartref am bedwar diwrnod arall, i fynd o flaen yr Ynadon. Dim ond gofyn yn garedig sut yr oedd yr hen Dwm a wnâi, meddai, a gwnaeth ei wyneb diniwed argraff ddofn ar yr Ynadon.
"Fydd dy dad yn siarad yn y cwarfod, Id?"
"Fe fydd yn cynnig y prif benderfyniad fel arfar, mae'n debyg."
"Pa benderfyniad fydd hwnnw tybad?"
"I sefyll yn gadarn, mae'n siŵr. Gan fod cymaint o feirniadu ar y Pwyllgor ac o siarad yn 'i gefn o, mae'n bryd cael barn y dynion fel corff o weithwyr unwaith eto. Fe fydd cannoedd gartra' ar gyfar y 'Steddfod Genedlaethol, ac os oes gan rai ohonyn' nhw ryw gynllun i'w gynnig, wel, dyma gyfla iddyn nhw. Hawdd iawn ydi grwgnach yn slei a beio'r Pwyllgor. Dyna oedd Huw 'Sgotwr yn 'i wneud y noson o'r blaen ar y ffordd 'na, ond pan ofynnis i iddo fo be' wnâi o i roi terfyn ar yr helynt, mi gaeodd 'i geg a throi'r stori."
"Y coblyn ydi bod y Bradwyr yn cynyddu. Chwe chant o'r tacla' 'rwan, yntê?"
"Ia, tua chwe chant. Ond 'dydi 'Nhad ddim yn swnio'n bryderus iawn, ddim yn meddwl yr ân' nhw lawar yn fwy. Ac er bod y Bradwyr gymaint ddwywaith ag oeddan' nhw, cnwd bach o lechi maen' nhw'n droi allan o'r chwaral. 'Roedd y rhan fwya' o'r rhai aeth yn ôl yn cloffi rhwng dau feddwl ers tro."
