Tudalen:Cofiant Dr. Joseph Parry Mus. Doc. (1841-1903).djvu/70

Oddi ar Wicidestun
Prawfddarllenwyd y dudalen hon

Y mae'r byd hwn yn llawn cam-gyfaddasiadau, na ellir mo'u hesbonio ond ar y dyb mai lle disgyblaeth ydyw. Un o'r cyfryw oedd i Parry o'r pryd hwn allan, orfod gwasanaethu fel athro agos yn ddidor—yn Danville, Aberystwyth, Abertawe, a Chaerdydd. Y mae'n gwlad ni heb ddysgu eto fod yn rhaid geni athro, fel geni cerddor. Ganwyd Parry yn gerddor, ond ni anwyd mohono'n athro; er y meddai'r brwdfrydedd angenrheidiol mewn rhannau o'r gwaith, yr oedd yn dra diffygiol mewn nodweddion anhepgor eraill. Dysgodd gryn lawer yng nghwrs bywyd yn ddiau, a gallasai fod wedi dysgu rhagor onibai am ei ymroddiad braidd hollol i gyfansoddi.

Dywed y "diolch" a ganlyn rywbeth am ei fwriadau a'i gyflawniadau pan ddychwelodd i America:

"At y gweinidogion, y cerddorion, a'r Cymry'n gyffredinol drwy y Taleithiau. Annwyl Gyfeillion,—Echdoe y dychwelais adref at fy annwyl deulu ar ol bod am dri mis ar daith gyngherddol yn Ohio, Wisconsin, Iowa, ac Illinois. Blwyddyn i heddyw y dychwelasom fel teulu o Lundain, ar ol bod yno am dair blynedd. Fy nghynllun ar ol dychwelyd ydoedd mynd ar daith gyngherddol drwy y prif sefydliadau (Cymreig yn bennaf) yn y Taleithiau, a dyma fì ar ddiwedd blwyddyn gyfan o deithio a chanu yn Tennesee, Ohio, Pennsylvania, New York, Maine, Wisconsin lowa, ac Illinois, yn iach a chysurus. Cynheliais i gyd 103 o gyngherddau yn ystod fy nheithiau. Yn sicr i chwi, yr oeddwn ar y cychwyn yn ofni, am fod yr anturiaeth yn fawr a pheryglus: ofni cyfarfod â methiant a chroesawiad oer gan fy nghydgenedl; ofni colli iechyd, ac ofni y buasai y llais yn cael ei niweidio gan y fath ganu a theithio. Ond y mae yn llawenydd gennyf ddywedyd fod y cyfan wedi troi allan yn llwyddiant perffaith—yr iechyd y naill ddydd fel y llall heb gymaint a chur yn y pen erioed; yr holl eglwysi (ag un eithriad) â'u drysau'n agored i mi; y gweinidogion yn rhoddi eu ' dylanwad ' ac yn cydweithredu o'm plaid; y derbyniad yn wresog a brwdfrydig, a'r cerddorion un ac oll ymhob man (oddigerth dau le) â'u holl galonnau yn fy nghynorthwyo a gwneuthur yr oll a allent er gwneuthur fy nghyngerdd yn llwyddiant.