RHAN I.
ARWEINIAD, COFIANT, A SYLWADAU.
TRAETHAWD ARWEINIOL
AR
Nodweddion Y Parch. ROBERT ROBERTS, Clynnog, fel Pregethwr.
GAN Y PARCH. G. PARRY.
TEIMMLWN wrth ddechreu ysgrifenu ychydig ar y testyn
hwn, ein bod yn cynyg ar orchwyl tra anhawdd.
Heblaw yr anhawsderau cyffredin sydd yn nglŷn â phob
testyn o'r fath, y mae i hwn ei anhawsderau neillduol ei
hunan. Anhawdd mewn gwirionedd yw tynu darlun o un-
rhyw wrthddrych neu ddygwyddiad, pa un bynag ai mewn
lliwiau ai mewn geiriau. Ychydig iawn a allant roddi
desgrifiad clir a chywir hyd yn nod o'r hyn a welsant â'u
llygaid eu hunain. Anhawdd yw darlunio mynydd neu
ddyffryn, neu unrhyw olygfa naturiol; anhawddach yw
darlunio dyn, y creadur ardderchocaf, hyd yn nod yn ei
wynebpryd a'i agwedd allanol: anhawddach na'r cwbl yw
darlunio teithi y meddwl a'r yspryd, y rhan ardderchocaf
o'r dyn. A chredwn fod yn haws portreadu y bardd, yr
athronydd, neu y gwladweinydd, na'r pregethwr llwydd-
ianus. Cyferfydd ynddo ef elfenau mwy amrywiol; a pho
fwyaf cymhlethedig yw unrhyw wrthddrych, anhawddaf
ydyw ei ddeall a'i ddesgrifio.