Tudalen:Cofiant a gweithiau Risiart Ddu o Wynedd.djvu/106

Oddi ar Wicidestun
Prawfddarllenwyd y dudalen hon

94 CO 5*1 A NT

phobpeth — pobpeth ond ei bwnc. Ymgyll yn gyfan- gwbl yn ei destyn ; ac er fod gwadnau ei draed yn sangu tir Eifion, a'i enau yn anadlu ei hawyr iachus, y mae ei enaid yn byw ac yn bod ar "glogwyn eglur- lan" gerllaw y ddinas sanctaidd, yn edrych ami, i ddechreu, yn "degwch bro" ac yn 44 llawenyddyr holl ddaear," ac wedi liyny yn cwympo yn chwilfriw i drueni a dinystr ofnadwy. Llefara y bardd drwy yr holl awdl yr un fath a phe buasai pobpeth yn cymeryd lie o flaen ei lygaid; a dywedir ddarfod iddo gyfansoddi rhanau helaeth o honi mewn coedwig ger- llaw Llangybi. Yr oedd dychymyg bywiog y bardd yn gallu gwneyd i'r pentref bersonoli Jerusalem, ac yn gallu gwneyd i'r ffrwd a furmurai rhwng y pentref a'r goedwig bersonoli afon Cedron. Byddai ambell un yn digwydd gweled y bárdd, ac yngofyn i gyfaill, "Beth mae y llaric acw yn ei wneyd vn y fan draw?" A'r ateb yn gylfredin fyddai, i4 Ho ! rhy w lencyn o fardd ydyw, neu un sydd yn tybio ei hun yn fardd, ond barna llawer nad ydyw yn ben Ilathen." Byeh- an feddylient hwy pa heth oedd yn cymeryd lie ar y pryd yn meddwl galluog Bben. Cyfansoddodd ei awdl yn dflystaw bach; ac fel yr oedd yn eithaf naturiol, dangbosodd ranau o'r cyfansoddiad i'w athraw bardd- onol, Dewi Wyn, er mwyn cael ei farn ef arno cyn ei anion i'r gystadleuaeth. Beirniad llym oedd Dewi. Yr oedd braidd yn anmhosibl gwneyd dim allai enill ei gymeradwyaeth ddigyinysg ef. Ond cafodd ei foddhau mor fawr yn awdl ei ddisgybl ieu- anc, nes y rhdododd gaiimoliaeth uchel iddi, ac anog- odd ei hawdwr i fyned yn mlaen i'w pherfleithio, er mwyn ei lianfon i'r gystadleuaeth. Anfonodd y bardd ieuanc ei awdl i'r gystadleuaeth, ac ni raid mynegu pa beth a fu y canlyniad. Nid aeth efe i'r Eistedd- fod ei hunan, ond cynrychiolwyd ef ar yr achlysur