"1. Mi a gaf eich cyfeirio at amgylchiad gwr ieuanc, yr hwn a gawsai fanteision addysg grefyddol: tyfodd i fynu er y cwbl yn galed a drygionus, gweithiodd allan o'i feddwl bob argraffiad crefyddol, aeth o ddrwg i waeth, gan ymgaledu fwy-fwy, nes y cyfarfu ag angeu anamserol yn nghanol ei annuwioldeb a'i anystyriaeth.
"2. Y pechadur anystyriol, yr hwn a fu byw dan weinidogaeth moddion yn ddifeddwl a dideimlad, heb ganddo un amgyffred na dirnadaeth o bethan crefydd; un o ddosparth "min y ffordd" yn y ddammeg,Bu fyw fel anifail, a bu farw fel anifail.
"3. Hen wrandawr efengyl, ag sydd wedi cynnefino â'i swn, nes ydyw wedi colli ei heffaith a'i dylanwad arno; y mae hwn yn debyg o fod yn un gwrthodedig, h. y. yn debyg iawn mai un a fydd yn ol ydyw.
"4. Y gwrthgiliwr. Wedi gadael crefydd er ys blynyddau, ac yn ymddangos yn hollol ddidaro a dideimlad yn nghylch ei gyflwr a'i sefyllfa.
"5. Y proffeswr rhagrithiol—wedi dyfod i eglwys Dduw, ac yn gwneyd tarian o'i broffes i gadw saethau y gwirionedd oddiwrtho, ac sydd yn cysgu yn dawel ac yn esmwyth arno yn Sïon.
"SYLWADAU.
"1. Ni all neb feio Duw am wrthod y fath nodweddau yn y diwedd. "
2. Os ydych dan un neu arall o nodau gwrthodedigion, eich bai chwi eich hunain yn hollol ydyw.
"3. Bydd gogoniant holl briodoliaethau moesol Duw yn cael ei amlygu yn namnedigaeth dragywyddol y fath nodweddau.
"4. Gallai fod rhai o honoch yn myned debycach debycach i rai gwrthodedig o hyd.
"5. Y mae cyflwr tragywyddol y gwrthodedig heb ei sefydlu yn anobeithiol tra parhao ei fywyd. 'I'r rhai sydd yn nghymdeithas y rhai byw oll y mae gobaith:' ond nid oes un gobaith y cedwir hwynt yn y cyflwr a'r nodwedd y maent ynddo; ond mae annogaethau iddynt i edifarhau a dychwelyd, a sicrwydd o dderbyniad iddynt ar eu dychweliad."
Gwasanaethed hyn yna fel siampl o symledd ei bregethau. Rhoddai bob amser ei ddoethineb ar waith i ddwyn allan ei wybodaeth yn y modd symlaf, er ennill sylw, argyhoeddi cydwybodau, goleuo deall, cyffroi serchiadau, a dychwelyd eneidiau ei wrandawyr; ac yn y fan hon y gadewir y desgrifiad o'i nodwedd fel pregethwr yn nwylaw darllenwyr y Cofiant, i'w feirniadu wrth eu hewyllys; y cwbl a ewyllysiai yr ysgrifenydd ddywedyd yw, y buasai yn dda ganddo pe buasai yn berffeithiach darlun, ond gwnaeth ei oreu, a phriodoler y ffaeleddau a ganfyddir ynddo i ddiffyg gallu ac nid diffyg ewyllys.
Deuwn yn nesaf i gymmeryd ber-olwg ar ei nodwedd fel gweinidog a bugail yn yr eglwys: y wybodaeth, y ddoethineb,
