Neidio i'r cynnwys

Tudalen:Cyfarwyddiadau at brynu cadw a magu moch.djvu/32

Oddi ar Wicidestun
Prawfddarllenwyd y dudalen hon

ei gael am ychydig yn fwy na haner y draul yn ol yr hen drefn—pytatws a blawd.

Terfynwn ein sylwadau ar borthi, gydag ail—adroddiad o ocheliadau pwysig awdwr arall ar y pwngc yma:—

"1 Gochelwch borthi y moch yn fudr.

2. Nac anghofiwch roddi dognau cymedrol o halen yn yr ymborth a roddwch iddynt—canfyddwch y bydd hyn les mawr.

3. Bwydwch hwy ar adegau rheolaidd.

4. Glanhewch y cafnau cyn rhoddi bwyd ynddynt.

5. Peidiwch a rhoddi gormod o fwyd ynddynt; na roddwch ond cymaint ag a fwytânt ar un pryd.

6. Rhoddwch iddynt amrywiaeth o ymborth. Bydd i amrywiaeth greu, neu o leiaf gynyddu chwant bwyd, ac yn mhellach y mae yn meithrin iechyd. Arweinier chwi berthynas i'r amrywiaeth gan liw y dom a fwriant; dylai hwn fod o dewedd canolig, ac o liw llwyd. Os bydd yn galed, cynydder swm y rhuddion a'r gwreiddiau noddlyd; os bydd yn rhy feddal, lleihäer neu atalier y gyfran an o ruddion, a gwnewch yr ymborth yn dewach: os gellwch, ychwanegwch gyfran o ŷd—peth wedi dyfetha, ac felly yn anghyfaddas at unrhyw bwrpas arall, a wna y tro yn burion.

7. Porthwch eich ystôrfoch ar wahan, yn ddosparthiadau, yn ol eu cyflyrau perthynasol; cedwch hychod torog ar eu penau eu hunain; a moch at facwn a rhai at borc ar eu penau eu hunain. Nid ydyw yn ddymunol cadw yr ystôrfoch yn rhy gigog, canys y mae porthiad uchel, pa mor ddyeithr bynag yr ymddengys hyny, yn cael ei ystyried yn rhwystr iddynt gyrhaedd maintioli a ffurf briodol. Y mae yn well porthi moch a fwriedir at facwn yn feddal, ac heb fod yn rhy helaeth, nes iddynt gyrhaedd eu llawn faint; yna gellwch eu dwyn i'r cyflwr goreu ag sydd yn ddichonadwy, a hyny mewn yspaid rhyfeddol o fyr. Trwy y drefn yma y codir y moch anferthol hyny a bwysant ddeuddeg cant yn fynych, neu o leiaf haner tunell.

8. Peidiwch ag esgeuluso cadw eich moch yn lân,