Agor dy drysor dod ran—yn gallwych
Tra gelli i'r truan:
Gwell ryw awr golli'r arian,
Na chau'r god, a nychu'r gwan.
Ydyw; ac fel, yn unol a'r hyn a ddysg yr Englyn, y mae'r teulu da yma yn hoffi danghos caredigrwydd ac nid sôn am dano: ac yn bennaf oll, nid ydys un amser, erioed, wedi clywed sôn am ddim ystori gelwyddog wedi myned allan o'r Hafod. Yn lle byw ar enllib, cenfigen, ac athrod; y maent hwy yn diangc i fyd y gân. Nid oes yn y cwmpasodd neb mor ddison am danynt a'r teulu hwn drwyddo draw, ac er nad ydynt yn rhyw gyfoethog iawn o ran pethau'r byd: etto nid oes dim plas boneddwr, os ydyw yn Gymro, yn y sir na bu rhai o'r teulu yno rywbryd yn aros, nid oes ychwaith, neb yn y wlad, na wnai bob peth iddynt, pe bae arnynt eisiau. Ond beth yw'r ergyd? Hyn; fod hên fywyd Cymreig fel eiddo pobl yr Hafod yn well—yn ddini weittiach,—yn onestach,—ac felly yn dduwiolach, na surni a chelwydi, balchder ac afrad, y wlad yn yr oes bresenol!
CANT O HEN BENNILLION CYMREIG.
CLYWAIS ddadwrdd, clywais ddwndro,
Clywais bart o'r byd yn beio;
Ond ni chlywais neb yn dadgan
Fawr o'i hynod feiau'i hunan.
Pan fo seren yn rhagori,
Fe fydd pawb a'i olwg arni;
Pan ddaw unwaith gwmwl drosti,
Ni fydd mwy o son am dani.
Dacw lwyn o fedw gleision,
Dacw'r llwyn sy'n torri'm calon;
Nid am y llwyn yr wy'n och'neidio,
Ond am y ferch a welais ynddo,
Tros y môr y mae fy nghalon;
Tros y môr y mae foch'neidion;
Tros y môr y mae f'anwylyd,
Sy'n fy meddwl i bob mynyd.
