Tudalen:Ffrwythau Dethol.djvu/55

Oddi ar Wicidestun
Gwirwyd y dudalen hon

Dyma ffaith go ryfedd. Yr wyf yn digwydd ysgrifennu'r nodiadau hyn ar y dyddiad, Mawrth 20, 1923, ac wedi darllen am farwolaeth "Dyfed" yn y papur y bore hwn. Ef a roddodd y Gadair gyntaf i mi, ac ef hefyd a roddodd yr olaf. Buom yn gyfeillion ar hyd y blynyddoedd, a chwith gennyf feddwl na chaf ei weled mwy. Credaf ei fod yn hollol onest fel beirniad. Yr oedd yn llym iawn yn ei flynyddoedd olaf, ac nid rhyfedd hynny, canys yr oedd yn gorfod darllen yr un pethau drosodd a throsodd, a'r pethau hynny'n brin iawn o deilyngdod. Ffarwel gyfaill hoff. A gawn ni eto gwrdd?

Clywais un o'r Beirniaid yn dweyd am gystadleuaeth y "Tu hwnt i'r llen" i Dyfed ddweyd wrth ei gyd feirniaid pan gyfarfuasant nos Lun yn y Rhyl:—"Dyna fi wedi gwneud fy meddwl i fyny, ac nid wyf yn myned i newid." Cyfarfuasant ynghyd mewn ystafell er mwyn cydymgynghoriad, a phenderfynwyd, er mwyn gweled pa le yr oeddynt o ran barn, i bob un ysgrifennu enw'r gorau ganddo ef, a'i daflu i'r bwrdd. Gwrthododd J. M. Jones, am nad oedd wedi darllen yn ddigon manwl. Chwarae teg iddo, nid oedd y cyfansoddiadau wedi bod yn ei law ond ychydig ddyddiau. A gŵr i ddarllen yn fanwl yw ef. Ufuddhaodd y pedwar arall i'r drefn. Codwyd y papur cyntaf, a'r enw ar hwnnw oedd "Pryderus" Codwyd yr ail, a'r enw ar hwnnw oedd "Pryderus". Codwyd y trydydd, yr un enw, a'r pedwerydd, yr un enw wedyn! A dyna derfyn. Anadlodd y Beirniaid yn rhydd, a dyfarnwyd "Pryderus" yn orau, yn unfrydol.

Cefais wedi hynny, yn Eisteddfod Genedlaethol Abertawe, Fathodyn Cymdeithas yr Eisteddfod a 10 am Bryddest Goffa i Hwfa Môn; a 5 am y "Fyfyrdraeth Pygmalion a'r Cerflun ". A dyna'r terfyn mewn ysgarmesau Eisteddfodol.

Ysgrifennais wedi hynny lawer iawn o ganeuon crefyddol, ac amryw emynau, ac y maent oll ar gael, mewn ĺlaw—ysgrifen. Y mae amryw o'm hemynau erbyn hyn yn y Caniedydd, ac ychydig hefyd yn llyfrau'r Bedyddwyr a llyfr newydd y Wesleaid a'r Methodistiaid.