Tudalen:Hanes llenyddiaeth ac enwogion Llanllechid a Llandegai.pdf/26

Oddi ar Wicidestun
Prawfddarllenwyd y dudalen hon

Gwaenynog, yn nhŷ yr hwn y mae darlun yr Esgob Griffith i'w weled hyd heddyw.

PARCH. ROGER WILLIAMS

Yr ydym yn cael i'r Parch. R. Williams gael ei eni a'i fagu yn y Gochwillan, a hynny er's ychydig dros ddau gant o flynyddau yn ôl. Bu yn Berson yn Llanllechid, ac yn Gangellwr yn Eglwys Gadeiriol Bangor. Yr oedd yn hynod o ddysgedig, ac yn meddu ar dduwioldeb amlwg, yr hyn nad oedd i'w gael ond anfynych yn yr Offeiriaid y dyddiau hynny. Gwnaeth lawer o ddaioni yn Llanllechid yn ystod yr amser y bu yno yn gweinidogaethu. Bu farw yn y flwyddyn 1693.

PARCH. RHYS PARRY

Dywedir i'r gŵr hwn gael ei eni naill ai yn " Caemawr," neu y "Wern," Llanllechid. Mae yn ymddangos yn fwy tebygol mai yn "Caemawr " y cafodd ei eni a'i fagu. Nid yw yn ymddangos fod y gŵr hwn yn rhyw ddysgedig iawn; eto, cafodd ei ordeinio yn Gurad yn Llanllechid gan y Parch. Griffith Williams, D.D., Periglor Llanllechid, ac wedi hynny Esgob Ossory, yn Iwerddon. Cawn fod gweinidogaeth y Rhys Parry hwn wedi bod o fendith anhraethol i drigolion Llanllechid. Bu yn hynod o lafurus, a dylynwyd ei lafur â llwyddiant mawr. Bu farw yn 1708.

SYR JOHN ELLIS.

Ganwyd y gŵr hwn yn Dolhelyg, Llanllechid. Ordeiniwyd ef yn Gurad yn Llanllechid o 1719 hyd 1730. Yr ydym yn cael iddo fyned o Lanllechid i Esgobaeth Llanelwy. Yr oedd nid yn unig yn fedrus yn y classics—yr ieithoedd meirwon—ond yr oedd hefyd yn llenor o radd uchel.