Tudalen:Hynafiaethau Nant Nantlle.pdf/72

Oddi ar Wicidestun
Ni brawfddarllenwyd y dudalen hon eto

7

eo:- Ymddengys, fodd bynag, î angau ddyfod î ymaflyd codwm â'r fenyw

ryfedd hon a'i rhoddiilawr, lle yr erys o dan ei law hyd adgyfodiad y

meîrw, Y mae o'n blaen tra yr ydym yn ysgrifenu brint ymenyn cyw rain o waith ei llaw feistrolgar. Gellid dyweyd nad oedd dîm byd y'mron nad oedd Marged uch lian yn alluog i'w gyflawni, gan nad i ba.

- grefft neu gelfyddyd y porthynah Bm farw yn 92 mlwydd oed, yn y

flwyddyn 1788. Y mae haneawyr er dyddiau Pennant yn crybwyll hanes Mrged mewn cysylltŷad & Llanberis; ond dylid crybwyll maî yn y 'Telyrnia, Nantlle, y trenliodd y rhan fwyaf o lawer o'i hoes ; ac am. hŷny gelwìd hì yn Marged uch Iysn o'r Telyrnìa.

MAnrHA'R MYNYDB.— Yehydig gyda chan” mlynedd yn ol, yr oedd yn. byw mewn bwthyn distadl ar fynydd Llanllyfni, wraig a elwid yn. gyffredin Martha'r Mynydd, yr hon » wnaeth lawer o son am dani dros amaer. Yr oeâd y wraig hon wedi llwyddo I gael gan luaws o ddynîon- ach ofangoelua y dyddiau hyny î grefu eî bod hi yn derbyn ymweliadau dyeithr yn ei thy oddiwrth ryw fodau &yeithr a alwaî yr Anweledigion, Haersi fod yr Anweledigion yn dylwyth cyfoethog, yn ymgymysgu â phobl ereill yn y marchnadoedd, y ffeiriau, a'r lleoedd cyhoeddun ; ond beb sîmser yn anweledig Î bawb ond y rhaî a ymroddent î fod yn ddeil- iaid o'a cymdeithas, Yr oedd Martha, gan eî bod yn wraîg ymadroddus, wedi cacl gan Ìuaws gredu fod boneddwr cyfoethog o gyfundeb yr Anwel-- edigion yn byw gyda'i ferch sr y mynydd yn agos i dy Martha, a'u henw oedd Mr. a Miss Ingram. Wmgasglai nifer mawr o bobl, o bell ffordd: gan mwyaf, i dy Martha i gâdw math o gyfarfodydd yn y nos, wrth. tân inarwor, (canys nì allai ŷr anweledigion oddef goleubi), a byddal y gŵr bonheddig yn dyfod ac yn pregetim iddynt, Weithiau hefyd deuaf Mm Ingram, wedì ymwìago & gwisg wen hyd ei thraed bregethu, a dywedir fod un amaethwr o Fon wedi eî lygâd-dynu i'r fath raddau gan y grefydd newydd hon, a chan obeithio hefyd, trwy gyfrwngwrìaeth Martha, y rhoddid Mim Ingram yn wraig iddo, fel y cariodd eí holl eiddo ì Martha i fynydd Llanllyfni. Yr oedd yn arfer mynychu y cyf- axfodydd hyn walch cyfrwysddrwg s adwaenid wrth yr enw Gutto-wir gwi. Yr oedd Gutto wedi amheu mai twyll eedd y cwbl a honaì Martha, a phenderfynodd fynu cyfle î wneyd prawf. Sylwodd fod Martha wedî llosgi pîfhroed ; ao.un noswaith yn lled fuan ar ol. i'r anffawd ddygwydd y* oedd Miss Yngram yn pregethu, a chafodd Gutto gyfle i sathru y troed” llosgedig, yr hyn a barodd ì Martha lefain allan, Ar hyny gwaeddai Gutto, “ Bobol anwyl, eîn twyllo yn hoììol ydym yn <ì gael, mi wnaf lw anal Martha yw hon!” Ond cymaint oedd cred y gwyddfodolion yn y grefydd nowydd, fol y bwriasant Gutto allani o'r gwasanaeth fel terfysg- wr! Yn fuan ar oì y derganfyddiad yma, modd bynag, fo meth y grefydd newydd i warth, a ddysgyblion â wasgarwyd, ac y mae ym brìodol i ni ychwanegu, I Martha ar ol hyn edifarhau a chyfaddef eî holl dwyll, a diweddodd eî hoes yn aelod eglwysig gyda'r Methodistiaid yn Llanllyfni. 'Teifl yrhanes ymâ radd o oleuni ar gyflwr twyll ac ofer- goelus y werin yn yr amser y cyfeiriwyd ato, sef cyn dechreuad Ysgolion Sabbothol, w moddion addysg yn y wlad. Cymerodd petb tebyg le yn