"I gadw'r diawled yn y tywyllwch."
"Druan o honot,—Wil!"
Yr oedd y creadur wedi ymladd mor hir, ac wedi cadw i fyny ymddanghosiadau trwy y fath ymdrech, fel pan sylweddolodd fod ei ymosodwyr wedi cefnu, mynnodd natur ei ffordd, a syrthiodd ar ei wyneb ar wddf ei geffyl fel pe bai rhyw un wedi ei saethu yn ei gefn.
Dychrynnodd ein gwron drwyddo, oblegid pan ddisgynnodd oddiar ei geffyl ei hun, a dod i ymyl Wil, gwelai fod ei wyneb cyn wyned a'r galchen, fod gwaed yn rhedeg o'i fraich chwith, ac hefyd ei fod wedi colli ei ymwybodolrwydd yn llwyr.
Wedi cylymu y ddau anifail, taflodd ei hun i'r gwaith o ddadebru y dyn clwyfedig, a darganfod natur ei archoll, ac ni bu yn hir cyn boddhau ei hun fod Wil yn dod ato'i hun, ac nad oedd y clwyf yn un peryglus. Golchodd a rhwymodd yr archoll yn ofalus, rhoddodd win, ychydig o'r hwn a gariai gydag ef yn aml,—i Wil i'w yfed. Ymhen ychydig bach o amser, yr oedd y ddau ar gefnau eu ceffylau fel pe na bai dim wedi digwydd.
Cyn gadael ei waredydd am y ffordd i Gaerdydd, trodd Wil ato, gyda'r wên ddienaid oedd yn wisgo y rhan fwyaf o'i amser, a gofynnodd,—
Ga'i ddweyd hanes yr ymgyrch yna wrthyt, Meistr Owain?"
"Cei."
"Nid lladron pen—ffordd oedd y ddau gythraul welaist yn mosod arnaf."
"Beth oeddent?" "O! boneddigion urddasol o waed ac achau!"
"Beth oedd a fynno boneddigion felly a?"
"A ffwl o math i!"
"Nid cymaint o ffwl ag wyt am i ddynion gredu'th fod."
Pa fodd hynny?"
"Nid fiwl yw'r enw fyddwn ni'n arfer roi ar ddyn sydd yn ddigon gwrol i wrthsefyll a gorchfygu dau foneddwr urddasol o waed ac achau."
"Twt, twt, dau lipryn gwangefn fel Breddyn Kemys a Hywell Kyffyn! "
Breddyn Kemys!"
"Ie, boneddwr nid anenwog—yn—yn ei linell ei hun."
