XIV—"SCROG!"
MANYLWYD ar natur y cyhuddiad cyntaf gan y cyfreithiwr oedd yn agor y case, a dywedid fod y ddau gerbron y llys wedi ceisio rhwystro y Coach Mawr ar ei daith drwy Hirwaun ar ddiwrnod neilltuol ym Mehefin, ac wedi ceisio ei feddiannu at ryw bwrpas anghyfreithlon.
Nid ar unwaith y gallodd Beti ddeall a dilyn trefn ac iaith y llys, ond yn raddol goleuodd arni bod Shams a'i gydgarcharor yn sefyll eu prawf am yr helynt welodd hi ei hunan ar Hirwaun yn nechreu y Cynnwrf Mawr. Rhoddodd hynny ddiddordeb neilltuol iddi yn y gweithrediadau, a gwrandawai yn astud fel y rhedai y case ei gwrs.
Yr oedd yr ail ddyn, na wyddai hi mo'i enw na'i hanes blaenorol, yn hunan-feddiannol dros ben, a pherai gryn ddifyrrwch i bawb gyda'i atebion ysmala. Pan ofynwyd am ei hawl i ddringo i'r Coach heb ganiatâd taerai yn eon (trwy y cyfieithydd) mai ei garedigrwydd a'i cymhellai.
"Beth oedd y caredigrwydd anferth hwn?" ebe'r cyfreithiwr gyda sen.
"Achub eu bywyd nhw i gyd!"
"O! achub eu bywyd i gyd, ai ie? Dyna gynnyg newydd i'r llys. Trowch eich wyneb at foneddwyr y rheithwyr iddynt glywed yn eglur yr hyn a ddwedwch. Ym mha fodd y ceisiasoch achub eu bywyd?"
"Trwy atal y ceffylau i redeg i ffwrdd "
"Pwy ddwedodd wrthych eu bod yn rhedeg i ffwrdd?"
"'Doedd dim angen i neb ddweyd wrthyf,—yr oedd golwg wyllt y gyrrwr a'r ceffylau eu hunain yn ddigon i brofi hynny!"
