i fysg dynolryw, a'r hwn a'i hyspeiliodd hi o'i bywyd yn mlagur ei hoes.
Gan benderfynu ynddi ei hun defnyddio pa foddion bynag a ganfyddai yn un effeithiol i beri diwygiad, ac atal dynolryw rhag cael eu dirywio trwy feddwdod, hi a gysgodd.
PENNOD IV.
AETH dau fis heibio heb i lythyr ddyfod oddiwrth Mr. Meredydd Parri o New York. Dau fis o bryder mawr i'w wraig; ond yr oedd derbyn llythyr oddiwrtho'n ddigon o daledigaeth yn ei bryd hi am haner oes o ddysgwyl caled; ac nis gallasai dim ond ei ddychweliad ef ei hun roddi cymaint o foddlonrwydd i'w meddwl. Cyfeiriai at ei lwyddiant yn ei anturiaeth—at y parch a delid iddo gan yr Americaniaid, a chan rai o'r Cymry a ymfudasant yno, a'r rhai oeddynt yn bur falch o weled un o deulu'r hen wlad, yn enwedig un o'u brodyr Cymreig, yn gallu hawlio'r fath ddylanwad a pharch—soniai hefyd am yr hiraeth a deimlai am ei wraig a'i blant ac am yr adeg ddedwydd yr oedd yn dysgwyl cael ailymuno â hwy, dan gronglwyd yr hen dŷ yn Nghymru.
Gwlychodd Mrs. Parri y llythyr â llawer ffrydlif o ddagrau; a'i phleser mwyaf oedd darllen ei gynwysiad i'r ddau blentyn. Llawenhai Llewelyn hefyd yn fawr wrth feddwl cael gweled ei dad eto, ac ymroddai'n fwy diwyd nag erioed i ddysgu ei wersi yn berffaith erbyn ei ddychweliad, er mwyn cael y pleser o'i synu wrth fyned trostynt.
Un o'r pethau cyntaf a wnaeth Llewelyn ar ol clywed llythyr ei dad yn cael ei ddarllen, oedd gofyn i'w fam chwareu tôn neu ddwy ar y piano, mewn llawenydd am y gobaith o'i weled yn dychwelyd. Nid oedd y piano ardderchog wedi cael ei hagor unwaith, byth er ymadawiad Mr. Parri; ond yn awr nid oedd Llewelyn bach yn fwy parod i ofyn nag oedd ei fam i ufuddhau i chwareu. Chwareuodd "Godiad yr Hedydd," a "Serch Hudol," yn eu holl swyn cynenid, gan redeg trwy'r holl variations ardderchog mewn ysbryd a hoen teilwng o'r hen amser gynt, pan nad oedd gofalon byd yn pwyso dim arni.