Neidio i'r cynnwys

Tudalen:Llywelyn Parri.djvu/46

Oddi ar Wicidestun
Prawfddarllenwyd y dudalen hon

Aeth y mis o wyliau i blant yr ysgol heibio'n fuan; ac ni chymerodd dim rhyfedd le gyd â golwg ar Llewelyn, amgen na 'i fod wedi mwynhau ei hun yn gampus ar ei ddychweliad, am y tro cyntaf erioed, i wlad ei enedigaeth, o'r ysgol.

Aeth yn ol yn mhen y mis, ac ymroddai o lwyrfryd calon, i hynodi ei hun fel ysgolor.

Fe ganiata'r darllenydd i ni daflu golwg pur frysiog dros ystod deng mlynedd o'i oes forëol, er mwyn dyfod at yr adegau mwyaf cydnaws a natur ein testun, yn hanes bywyd ein harwr.

Enwogodd Llewelyn ei hun gymaint yn ei astudiaethau yn Nghaerlleon, fel yr aeth, cyn pen llawer iawn o amser, trwy bob peth ag oedd yno iddo i'w ddysgu. Dychwelodd adref yn llawn gogoniant. Treuliodd dair blynedd gyd â'i fam heb wneyd dim byd neillduol, heblaw cadw 'i chalon hi i fynu. Yr oedd erbyn hyn yn ddeuddeg oed. Tybiai Mr. Powel, sef y dyn a benodwyd i edrych ar ol eiddo'r plant, a chynhorthwyo 'u mam i'w dwyn i fynu'n iawn, y byddai'n well ei ddanfon i Edinburgh am ychydig flynyddoedd, er mwyn ei berffeithio mewn dysg, a'i barotoi at ryw broffeswriaeth anrhydeddus. A thueddai yr hen foneddwr at iddo astudio'r gyfraith yn fwy na dim arall.

Felly y gwnaed. Ac yr ydym yn awr yn dyfod o hyd i Llewelyn Parri yn laslanc deunaw oed, wedi dyfod adref o'r Coleg, heb ddim yn eisiau ond ychydig wythnosau o arholiad tuag at iddo gael ei anrhydeddu a rhai o'r graddau uchaf.

Ychydig ddyddiau cyn dyfod adref, ysgrifenodd lythyr at ei fam, yn saesonaeg, cyfieithiad o ba un yw yr hyn a ganlyn:

"FY ANWYL FAM.—Dichon y goddefwch i mi fod mor hunanol a dweyd fod gobaith am i'ch disgwyliadau mwyaf awchus am fy llwyddiant yn y Coleg, gael eu boddhau yn drylwyr. Yr wyf eisoes wedi myned trwy amryw arholiadau, ac heb fethu rhoddi boddlonrwydd cymaint ag unwaith.

"Y mae caniatad i'r holl ysgolheigion ddyfod gartref i fwrw gwyliau'r Nadolig; ac yr wyf yn llawenhau wrth feddwl cael unwaith eto groesi gorddrws hên dŷ anwyl fy mam—fy hoff fam!

"Arhosaf adref am bythefnos; ac yna dychwelaf i orphen fy llafur, ac i dderbyn fy ngraddebau.

A gaf fi genad i ofyn eich caniatad i wahodd un cyfaill mynwesol i mi, yr hwn sydd yn yr un dosbarth a mi, i