Ni buasai ond dyn hynod o ddieithr yn gofyn y cwestiwn. Aeth llygaid Siôn Ifan yn fychain, fychain, wrth graffu ar ei ymwelydd cyn ateb, "Wn i ddim, syr. Mi fyddaf yn meddwl mai ffrwyth dychymyg pobl ydyw hi, a dim arall."
Ond hi biau Draffwll, onid e?" meddai Morys yn fyr. Syndod didwyll oedd yn ei lais. Nid oedd yn gynefin â dull Siôn Ifan o fyned trwy'r byd.
"Yn wir, syr, mae'n eglur y gwyddoch fwy nag a wn i. Dyn cynnil iawn o'i gyfrinach ydyw Dafydd Jos Traffwll.
Yr oedd hyn yn wir, ac oherwydd hynny yn gymorth i Siôn Ifan i ddywedyd ei feddwl yn onest, a hynny gyda phwyslais argyhoeddiad, am dro. Ni byddai felly arno'n fynych. Ond gwir oedd mai digon o waith y gwyddai Dafydd Jos ei hunan yn berffaith sut y safai o berthynas i'w ddaliad.
Faint bynnag a wyddai'r tafarnwr am Madam Wen— oedd erbyn hyn a'i henw o leiaf yn wybyddus o fôr i fôr a thu hwnt i'r mynyddoedd—ni bu Morys Williams elwach o'r wybodaeth honno. Aeth adref heb fod ddim doethach ar y pen hwnnw. Cymerwyd mis neu fwy i ddwyn pethau i drefn yng Nghymunod. Daethai yr yswain newydd a'i brif weinidogion gydag ef o Ddyffryn Conwy yn sir ei enedigaeth, ond cyflogodd ddau neu dri o weision yn yr ardal newydd. Cafodd forwyn hefyd ym mherson Nanni Allwyn Ddu.
Aeth Nanni i Gymunod gan ddywedyd iddi glywed fod eisiau morwyn ar yr yswain.
"Ym mhle mae eich cartre chwi?" gofynnodd yntau.
"Yn Allwyn Ddu," atebodd hithau, fawr, a heb fod ymhell o derfynau Cymunod.'
"Purion," meddai yntau, a chyflogwyd hi heb fwy o eiriau. Ni wyddai Morys yr adeg honno y gallasai ei forwyn newydd, pe buasai'n dewis, ddywedyd llawer o hanes ardal y llynnoedd a Madam Wen. Ond digon o waith, hefyd, y buasai Nanni'n dewis.
