Tudalen:O Law i Law.pdf/110

Oddi ar Wicidestun
Gwirwyd y dudalen hon

cyhoeddi'r "adroddiad dan un ar bymtheg — 'Y Bradwr'," a deliais fy anadl.

"Y mae'r rhai a ganlyn i ymddangos ar y llwyfan," meddai, "Arfon Hughes, Enid Owen, a John Davies."

"Go dda, was," sibrydodd Robin Llew yn fy nghlust. "Cofia di roi coblyn o gweir i'r hen Gochyn bach 'na."

Yr oedd holl driciau John Lloyd yn amlwg yn null Arfon Hughes o adrodd y darn — ym mhob osgo ac ystum a goslef. Wedi i'r daran o gymeradwyaeth ddistewi, rhoes Ioan Llwyd Enid Owen ar flaen y llwyfan, a chododd ei law fel plisman yn atal llif o foduron ar groesffordd. Yr oedd yn amlwg fod Enid yn bur nerfus, a thua chanol y darn, anghofiodd y llinell nesaf yn llwyr ac ailadrodd pennill cyfan. Yna daeth fy nhro innau, a chemais yn bryderus i flaen y llwyfan. Gwelwn fôr niwlog o wynebau oddi tanaf, a dechreuwn edifarhau imi ymgeisio o gwbl. Pam y gyrasai fy nhad fi i le fel hyn? Yr oeddwn i'n adnabod pawb yn y Cyfarfod Amrywiaethol yn ein capel ni, a safai Ifan Jones wrth fy ochr i sibrwd gair calonogol yn fy nghlust ac i'm hatgoffa os digwyddwn anghofio. Ond yma, torf fawr o'm blaen, ac wrth fy ochr, drowsus streip yr hen John Lloyd 'na. Daliodd law i fyny yn awdurdodol, ac yna taflodd olwg mingam i lawr arnaf. Yr oedd hynny'n ddigon i godi fy ngwrychyn; ymwrolais, caeais fy nyrnau y tu ôl i'm cefn, a gwelais, fel fflach, ystyr y frawddeg olaf a ddywedasai'r beirniad wrthyf. Trois fy llygaid at y bwrdd bychan ar ochr y llwyfan lle'r eisteddai ef, a gwenodd yntau arnaf. A oedd ef, tybed, yn hoffi fy ffordd i o adrodd, yn cydfynd â'r dehongliad a roesai F'ewythr Huw i'r darn? Oedd, yr oedd yn rhaid ei fod, neu ni fuasai wedi fy ngalw i'r llwyfan. Edrychais yn syth o'm blaen ar y cloc, a chlywn fy llais i fy hun yn dweud "Y Bradwr" yn grynedig ond yn glir. "Daw i dy dŷ," meddwn wedyn wrth y cloc, ac aros ennyd. "Nid fel bradwr, nid fel gelyn, nid yn gas, nid yn bowld, nid yn slei, nid yn eiddigus, nid yn anghysurus, " meddai llais F'ewythr Huw wrthyfyn nhawelwch y saib. "Fel cyfaill," meddwn innau wrth y cloc a rhyw syndod mawr yng nghodiad fy llais.

Yr oedd hi'n weddol hawdd wedyn, ar ôl imi dorri'r ias, ac