Ac yno, bryd arall, y gwelai
. . . Bren yn dechreu glasu,
A'i ganghenau yn yr ardd,
Ac yn dwedyd wrth yr adar,
Do, fe ddaeth y Gwanwyn hardd."
Ond y mae difynu Ceiriog yn orchwyl anorffen. Onid oedd ei ganiadau yn "fil a phump?" Canodd ar lawer o fesurau, ac ar lawer o destynau. Canodd awdlau, cywyddau, rhiangerddi, marwnadau, tuchangerddi, ac emynau. Ond y mae cuddiad ei gryfder yn ei Ganeuon. Rhoddes safle newydd i'r gân, y delyneg, yn marddoniaeth Cymru. Ac y mae Caneuon Ceiriog yn meddu rhyw briodoleddau o'r eiddynt eu hunain. Gellir eu hadwaen ar unwaith. Mae delw ac argraff arbenig arnynt. Nis gellir ei ddeffinio yn fanwl, hwyrach, ond teimlir ei fod, er hyny. Beth yw nodweddion ei ganiadau ef, rhagor pawb arall? Naturioldeb, dyna un peth amlwg. Ond y mae hwnnw yn gynyrch diwylliant, a choethder. Er mor syml yr ymddengys ei ganeuon, o ran ffurf, a geiriau, y mae y symledd hwnnw yn gorwedd ar ddeddfau manylaf celf. Beth yn fwy syml na'r gân i'r "Eneth Ddall,"
"Siaradai'r plant am gaeau
A llwybrau ger y lli,
Ac am y blodau dan eu traed,
Ond plentyn dall oedd hi!"
