Edrychodd o'i chwmpas yn wyllt, a thrwy'r coed gwelodd gip ar y mor glas disglair. O, ie, glas fel y mor a fyddai lliw'r llyn ar y map. Dechreuodd ar y gwaelod. Dim llynnoedd yno! Cododd ei golygon yn uwch i fyny. Gwelodd ddarn glas ynghanol darn pinc. Darllenodd,—"Lake Bang."
"Llyn Tanganyika a ddywedais i," ebe'r athrawes yn llym. Crwydrodd llygaid Mair eto, a gwelodd ddarn bychan glas arall. Ni ddechreuodd ddarllen y tro hwn nes bod yn sicr. "Lake Mweru"; "O, nid honna yw hi," ebe Mair wrthi ei hun. Gwelodd eto un arall, darn glas hir. Llyn Tanganyika o'r diwedd. Edrychodd i wyneb yr athrawes gan gadw ei bys ar yr enw. "Yr wyf wedi ei gael," ebe hi gydag ochenaid.
Edrychodd yr athrawes arni heb wên ar ei hwyneb, a dywedodd yn ddistaw, "'Doeddech chwi ddim yn gwrando, Mair." Aeth Mair i'w lle yn benisel. Na, nid oedd wedi gwrando, a beiai y chwilen am hynny. A dyna waith diflas oedd dysgu daearyddiaeth ar brynhawn hyfryd o haf, mewn gardd lawn o bethau diddorol, a'r mor glas yn ymyl yn galw. Paham yr oedd ysgolion yn bod? Ar draethau'r llyn fawr yna yn Affrica hwyrach bod y plant yn chwarae drwy gydol hirddydd haf.
Meddyliodd Mair yn hir am danynt.
