II
CYCHWYN YNO
DYN y lleuad ydoedd yr hen ŵr, mewn gwirionedd, ac ef oedd y creadur doniolaf a welodd Dic a Moses erioed. Wyneb main, crebachlyd, oedd iddo; corff cul, teneu; a'i gefn yn grwm. Ysgydwai'n ôl a blaen ac o ochr i ochr fel cangen dan gorwynt, er ei bod yn noson hollol dawel, heb chwa o wynt rhwng y Wal Newydd a'r gwrych uchel yr ochr arall i'r ffordd. A chwarddai'r hen ddyn yn barhaus.
Yn gweled golwg annedwydd eu byd arnynt, troes at y ddau fachgen a gofynnodd,—
"Fasech chi'n leicio dwad hefo mi i'r lleuad?" Edrychodd y ddau ar ei gilydd yn betrusgar,—
"Baswn i," ebe Dic yn y man.
"Oes ene Seiat yn y lleuad?" ebe Moses wrtho toc mewn rhyw hanner sibrwd.
Edrychodd y dyn bach arnynt yn syn a hurt,—
"Be ydi Seiat?" eb ef.
"Go dda," ebe Dic dan ei lais, "d'ŵyr hwn ddim hyd yn oed be ydi Seiat."
"Oes ene adnode yn y lleuad?" ebe Moses wedyn yn grynedig, ac a ydi bechgyn tair ar ddeg oed yn gorfod eu deyd nhw?"
"Be ydi adnode?" ebe'r dyn yn ofnus, "oes ene Seiat ac adnode yn y coed yma?