Tudalen:Straeon y pentan.pdf/25

Oddi ar Wicidestun
Gwirwyd y dudalen hon

gafod fyn'd drosodd, ebe fe, — ac y mae ei eiriau yn swnio yn fy nghlustiau y fynud hon —

"Dafydd, O! Dafydd, mae Duw wedi fy nharo — wedi fy nharo rhag fy namio i! Y ti oedd pia Doli — ïe, y ti oedd ei phia hi, ac wrth dreio dy robio di o honi mi collais hi am byth! Dafydd," — a gosododd yr hen ŵr ei ben ar ysgwydd lydan Dafydd — "y mai i i gyd oedd o, a mae Duw wedi fy nharo!" ac wylodd yn hidl. "Dafydd," ychwanegodd, "gaf i bwyso ar dy fraich di ar y ffordd i'r fynwent?"

Dwedodd Dafydd y cwbl drwy wasgu llaw yr hen ŵr gofidus, a synodd pawb weled Richard Hughes yn cerdded yn mraich Dafydd, y saer, tua'r fynwent.

Bu llawer o siarad ac amgrymu dan eu danedd ymhlith y cymdogion ar ol hyn. Pa un ai yn ddamweiniol ai fel arall y cyfarfyddodd Doli a'i diwedd, ni wybu neb byth. Yn fuan ar ol hyn ymunodd mab yr Hendre Fawr â'r fyddin, a lladdwyd ef yn India'r Dwyrain. Ni bu Richard Hughes byth yr un dyn. Fu o ddim byw yn hir ar ol hyn; ond tra y bu o byw, 'doedd dim arwydd arno ei fod yn caru arian, a mi ddiweddodd ei oes yn un o'r dynion mwyaf cymwynasgar a llaw agored yn y wlad. Yr