mewn rhyw wasanaeuh pellach, yn ei anrhydeddu â'r gradd o D.D.; ac yr y'm yn deisyf arnoch ei dderbyn a'i raddio yn D.D." Wedi hyny efe a gymerodd raddau, ac er mai meistr ieuengaf ydoedd yn eu coleg, eto, trwy blaid a mwyafiaeth o Gymry meddai Wood) cafodd Provostship y lle hwnw yn 1617, ond efe a'i rhoddodd i fyny yn 1621, oblegid ei fod yn rhy ieuanc i'r swydd, ac aeth dros y môr yn ngwasanaeth y brenin. Wedi dychwelyd yn ol efe a wnaed yn gapelwr i Duc Buckingham, gyda'r hwn yr aeth ar led eilwaith. Pan y dychwelodd o'r neges—daith hono efe a ysgrifenodd "A general relation of a voyage to Rhe, under the command and conduct of the Duke Buckingham," ond ni wyddai Anthony Wood pa un a gafodd ei argraffu ai peidio. Wedi hyny gwnaed ef yn feistr Ysbyty St. Cross, ac yn brepender yn Winchester, yr hyn, ynghyda lleoedd eraill, a gollodd yn amser y gwrthryfel, a diangodd dros y môr, lle y dywedir iddo ddioddef llawer yn achos y brenin. Enillwyd ei feibion drosodd i Eglwys Rhufain. Wedi dychweliad y brenin Sior II. i'r orsedd rhoddwyd yn ol iddo yr hyn a enillodd. Bu farw yn Ysbyty St. Cross, Gorphenaf 7, 1667, a chladdwyd ef dan yr allor yn y lle hwnw.—(Wood's Athen. Oxon.)
MEIRION, SION, bardd yn ei flodeu rhwng 1610 a 1650.
OWEN, LEWIS, brodor o Feirion, ac awdwr amryw lyfrau yn erbyn y Jesuitiaid. Derbyniwyd ef i goleg Eglwys Crist Rhydychain yn 1590, ac efe ar y pryd yn 18 oed, eithr gadawodd y coleg cyn cymeryd ei raddio. Yna bu yn ymdeithio yn amryw o wledydd y Cyfandir; ac ymunodd â chymdeithas yr Iesu yn Valladolid, Spaen, lle y trigianodd am ysbaid fel llygad—dyst chwilfrydus. Sylwodd ar eu dichellion, a chanfu fod eu holl amcanion yn fydol; ymadawodd, a throdd yn elyn anghymodlawn iddynt. Ei lyfr cyntaf a elwid, "The running Register, recording a true relation of the English colleges, seminaries, and cloysters in all foreign parts, together with a brief discourse of the lives, practices, &c, of English Monks, Friars, Jesuits, &c.," 1626. Dilynwyd hwn gan un bron ar yr un testyn: "The unmasking of all Popish Monks, Friars, and Jesuits; or a Treatise of their genealogy, beginnings, proceedings, and present state," 1628. 3, "Speculum Jesuiticum, or the Jesuiticum looking—glass, wherein they may behold Ignatius (their patron) his progress, their own pilgrimage, his life, their beginning," 1629. 4, "A true catalogue
