yn dechreu troi eu lliw. Pa le mor ramantus a'r Bont Ddu? A mwyn fuasai dilyn rhai o'r ffrydlifoedd sydd yn croesi ein llwybr i'w tarddiad yn y mynydd fry,—i fwynhau arogl coedwig ac arogl y mynydd. Dyma gapel ar graig yn codi'n syth o'r afon; mae'n amheus gennyf a oes gapel yn y byd a golygfeydd mor hyfryd o'i ffenestri. Wrth droi ychydig yn ol, dacw Bont y Bermo, a'i phileri'n edrych yn fân ac aml yn y pellder. Ymlaen wele ddolydd gwastad gwyrddion, ac eglwys a mynwent Llanelltyd ar fryn y tu hwnt iddynt. Oddiyma eto y mae'r olygfa yn un nas gall hyd yn oed yr arlunydd, fedr gymysgu ei liwiau i ddynwared pob lliw na fo'n symud, roddi syniad cywir am dani ond i'r neb a'i gwelodd. Oddiyma, fel rheol, y byddai yr hen deithwyr yn cael eu golwg gyntaf ar dlysni afon Mawddach, wrth groesi o Dal y Llyn i Drawsfynydd trwy Ddolgellau. Yr oeddynt oll yn unfryd unfarn mai un peth oedd yn hagru'r olygfa, a hynny oedd y teisi mawn. Dyna ddywed Pennant, a dyna ddywed llawer ar ei ol.—mae llawer iawn yn cael fod Pennant o'r un farn a hwy, yn enwedig am leoedd y maent yn ddesgrifio heb eu gweled. Ni welais i ddim teisi mawn yno; a phe gwelswn un, ni fuaswn yn gweled dim hagrwch mewn tas mawn. Mae adgofion yn ffurfio chwaeth i raddau pell, ac y mae gen i adgofion hyfryd am fawn,—am iechyd wrth eu codi yn yr haf ar bennau'r mynyddoedd, ac am gysur wrth weled eu tân glân croesawgar ar nosweithiau gaeaf.
Yn union wedi gadael Llanelltyd y mae adfeilion y Fanner yn y ddôl islaw inni, yr ochr
