Rhydd y gerdd hon flwyddyn brwydr St. Cast 1758, er fod traddodiadau eraill yn dweyd i'r peth gymeryd lle'n llawer cynarach.
Er bloafes ma mil ha seis cant,
Hag eis ouspenn hag hanercant,
D'am eil lun o fis Gwengolo,
Oa trechet ar Saoson er fro.
Cyn diwedd y noson, yr oedd y deheuwr a'r Picard wedi tewi, ond yr oedd Owen Tresaint yn holi'n ddibaid. Yr oedd y peth lleiaf am Gymru'n ddiddorol iddo, a dywedodd pobl y tŷ na welsant ef erioed yn aros mor hwyr. Nes penelin na garddwrn; er fod Cymru a Llydaw wedi ymuno â chenhedloedd gwahanol, nid ydynt wedi colli eu diddordeb yn ei gilydd. Pe bai Ffrancwr a Sais, Cymro a Llydawr mewn cwmni, y Cymro a'r Llydawr dynnent at ei gilydd gyntaf. Ac er nad ydyw eu crefydd yr un, y mae ganddynt yr un teimlad crefyddol. Y mae eu hen grefydd yn prysur golli ei dylanwad ar y Llydawiaid, syrth eu bechgyn ieuainc meddylgar i anffyddiaeth Ffrainc, am na wyddant am grefydd Cymru. Yn y cyfwng hwn, ni ŵyr neb beth sydd ar ddod. Hwyrach y gadewir i Lydaw suddo i'r anffyddiaeth sy'n dilyn ofergoeledd. A hwyrach y clywir sŵn ym mrig y morwydd, y disgyn Ysbryd yr Arglwydd ar Lydaw fel y disgynnodd ar Gymru, ac y gelwir ar Fynyddoedd Arez i foeddio canu, "Canys gwaredodd yr Arglwydd Lydaw, ac yng Nghymru yr ymogonedda efe." Yr oeddym yn rhy gysglyd i ddal sylw ar holl neilltuolion "llofft oreu'r" gwesty y noson honno. Yr oeddwn i wedi blino gormod i gysgu'n dawel, a mynnai'r darluniau oedd ar y mur ganu i mi. Nid un dôn a glywn, ond casgliad o ddarnau cerddi glywn, llinellau heb berthynas i'w gilydd yn ymgysylltu yn null digyswllt breuddwyd, —
"Three merry brown hares came leaping,
Over the empty keys."
