meddai Dafydd. "Ar ôl gweld cyflwr y tŷ, maen' nhw'n siŵr o estyn y lês."
"Gobeithio, wir. 'Rydan ni wedi gwario llawar arno fo drwy'r blynyddoedd. Gwneud rhwbath i'r tŷ yr oedd dy dad druan bron bob pnawn Sadwrn—plastro tipyn yn y fan yma, rhoi coedyn yn y fan acw, taro llechan newydd ar y to, trwsio a pheintio byth a hefyd. Ac mi roth werth arian o betha' yn yr ardd 'na. Un felly hefyd oedd William Williams, oedd yma o'n blaen ni, yr hen greadur. Fo gododd y gegin fach a'r sied yn y cefn. O b'le 'r oedd o'n cael pres i hynny, dyn a ŵyr, a 'fynta'n ddim ond pwyswr yn y chwaral. Ac yr wyt titha', chwara' teg iti, wedi bod yn hynod ofalus o'r hen dŷ." Yr oedd Emily Ellis wrthi'n clirio'r bwrdd pan ddaeth curo ar y drws.
"Dyna fo," meddai Owen Gruffydd, a'i holl gorff yn tynhau.
"Rydw i'n 'nabod 'i hen gnoc o."
""Rwan, Taid," ebe Dafydd, "rhaid i chi gadw'n dawal y tro yma, cofiwch. Dos i atab y drws, Now bach."
Dyn ifanc tal, hardd yr olwg, a locsyn trwsiadus bob ochr i'w wyneb, oedd y dieithryn.
"I'm from the Meyricke Estate Office," meddai wrth Ddafydd wedi iddo ddod i mewn i'r gegin. "I take it you have no objection to my inspecting the property. I'll start with this room if you don't mind."
"Very good," ebe Dafydd.
Yr oedd gan y dyn nodlyfr bychan yn ei law, ac ar ôl cerdded o gwmpas y gegin gan guro ar y parwydydd ac yn arbennig ar bren eu godreon, codi'r ffendar, ac agor y drysau a'r ffenestr, ysgrifennodd amryw o nodiadau ynddo.
"I'm afraid you want a new cord in this window," meddai.
"And the skirting-board is a bit loose over there, isn't it? I suppose you know that the hearthstone is cracked? . . . But
I'll be sending you a list of the things that want attending to . . . "
