Evan Breese (Ieuan Cadfan) wnaeth yr englyn. Y mae yntau wedi ei gladdu yma yn rhywle, ond nid oes cof ar ei fedd. Son am londer yr hen amser gynt! Beth feddyliech o garreg fedd a hyn ar ei hwyneb,—
FEL FINNAU
DIAU Y DEUWCH
ER MODDION ER
MEDDU POB HARDD
WCH ER TRWSIAD
DILLAD DEALLWCH
CEWCH BYDRU
A LLECHU MEWN
LLWCH.
Yr ochr arall y mae yr ysgrifen hon,—
"Here lyeth the body of Catherine Evans, the wife of Hugh Evans, who departed this life the 28 of August the year of our Lord 1780. Aged 39."
Ceir Saesneg ar yr hen feddau, ond Cymraeg yn unig ar y beddau newyddion. Cerddwch yn ysgafn, dyma hunell un o arwyr Cymru. Ychydig o bethau yn hanes llenyddiaeth Cymru sydd mor brudd ddiddorol ag ymdrech Erfyl, er nad oedd ond crupl yn dihoeni ac yn ofni beunydd ar erchwyn tragwyddoldeb, i godi meddwl ei wlad. Yng Nghaer, fel golygydd y Gwladgarwr, y daeth i sylw; ond yma y mae ei gartref a'i fedd. Dacw ei gartref, Cae'r Bachau, tŷ bychan talcen gwyn ar y llethr, i'r de-orllewin o'r eglwys, bron ar ben y bryn. A dyma ei fedd, a charreg bigfain uchel arno yn dwyn
