Diliau Meirion Cyf I/Ysgol Frutanaidd Dolgellau

Diliau Meirion Cyf I

gan Morris Davies (Meurig Ebrill)

YSGOL FRUTANAIDD DOLGELLAU

HAWDDAMAWR glodfawr ddydd glân—a gorwych,
Sy'n gwawrio mor seirian,
Digolliant y dwg allan
Fâd wych les i'r holl fyd achlan.

Gwawl araul, bri gloew euraidd—eresgoeth,
Yr Ysgol Frutanaidd,
A welir yn rheolaidd ardderchog,
Yw ei dull enwog, da, a dillynaidd.

Wele ddwys godiad i hylaw ddysgeidiaeth
Bair uthr iawn oddeg i bur athronyddiaeth,
A da arwyddair o da daearyddiaeth,
Ar hynt eirioes, a llwyddfawr ei hanturiaeth,
Hi fyn aur dilyn o hen fwnau'r dalaeth,
A rhiaidd iawn wed'yn y rhydd hi'n odiaeth
Gampus gyf'rwyddyd o gwmpas gwefryddiaeth;
Gwersi a rodda i garwyr seryddiaeth;

Dybla fawr arwedd ar dablau'r forwriaeth;
Dwg uniawn addysg i deg anianyddiaeth;
Hael a rhyfeddol mae'n hwylio rhifyddiaeth;
Dawn ei dull dirion sy'n dwyn dealldwriaeth
Goleu, heb oedi, i'r gwaela'i wybodaeth;
Holl waith rhinweddol trefn llythyrenyddiaeth
A gaiff ei dyru i wiw goffadwriaeth;
Heb un trawsarglwyddawl fydawl orfodaeth,
Yn rhwydd i dylodion y rhydd adeiladaeth,
A manwl edrych y mae am iawn lywodraeth,
A'i gwiwrwydd fawr ragoriaeth—yw trefniad,
Dwysgu ymroad ei dysg a'i hamrywiaeth.
Chwilia drwy'i holl or'chwyliaeth—am drwydded
A ddaw a nodded i dduwinyddiaeth.

Myn allan burlan berlau—lluosawg,
Llesiant celfyddydau;
Trwy ddawn glir treiddia yn glau
Hyd eithaf gwybodaethau.

Rhyw gannoedd o rai gweiniaid—addurna'n
Ddiornaidd Newtoniaid;
Eres hwylia rai'n Herscheliaid,
Hynod oleu, a Handeliaid,
Pan daw eraill yn Pindariaid,
Enwog rywiau, o'n gwrrywiaid;
E geir degau'n Garadogiaid,
Wiwgu ddynion, a Gwuddoniaid
Eitha' doniol, a Thydainiaid
Da fanylwys, a Dyfnwaliaid,
Rhai wyth iawnach na'r Atheniaid,
A chlir hoffder uwchlaw'r Aifftiaid,
Synu wna'r holl Saesoniaid—at ffaethlon
Deithi mawrion y doeth Omeriaid.

O mor enwog fydd gweis a morwynion
Dan wir ddylanwad rhwyddlad rhïeiddlon
Mêr y ddysgeidiaeth, mawreddus gedion,
Cywir feddyliawl a theg grefyddolion,
Eu hagwedd eirioes a'u hegwyddorion
A'u dwg i gynnydd yn deg ac union;
Byw yn addas wnant megys boneddion
Astud a phwyllawg, selawg foesolion;
Pawb a wir gara eu pybyr ragorion,
Gorwiw a fyddant, a gwir ufuddion;
Gwylaidd, a phur o galon—ymddygant,
Difyr efrydant mewn da fwriadon.

I'r olwg daw llawer Elen—foesawl,
A f'asai dan niwlen,
Pe heb gynnar weithgar wên
Da reolau dysg drylen.

Rhoi enaint ar ben rhïanod,—gwelir,
Mae'r ysgolion uchod;
Daw enwau aml rai dinod
Mor glir, nes ennill mawr glod.

Dygir llenorion gwiwlon i'r golau,
Heirdd weis dinam eu hurddas a'u doniau,
A beirddion treiddiawl gwreiddiawl mewn graddau
Mirain, gweinyddfad, mawrion gynneddfau,
Ac o rïanod cywir eu rhinau,
Llon ddewisiad, y gwneir llenyddesau;
A mynir o domenau—pob goror,
Fyrdd o aneisor deg farddonesau.

Hoff ethol dda effeithiau—gwir addysg,
A wreiddio'n mhob parthau,

Llenorion llawn o eiriau
Miwail a heirdd fo'n amlhau.

Nid arian a wna awduriaid—enwog,
Yn llawn doniau telaid,
Ond dysg a synwyr llwyr o'r llaid,
Ar unwaith, gwyd wroniaid.

Eirian frodyr o'r un fwriadau,
Ac aml chwaer ddiell sy'n Nolgellau,
Yn enwog deuwn ninnau—wrth bybyr,,
Barhau'n noddwyr i bob rhinweddau.

Blagured, llwydded yn llawn—dan ofal
Dynion ufudd ffyddlawn,
Cynnydd ei haddysg uniawn
Yn fwy'r el—ie'n fawr iawn.

Goresgyn ein gwir ysgol—o'i rhyddid,
A'i rhoddion gwirfoddol,
Ni ddichon ffeilsion rai ffol,
Cynhenus, coeg, hunanol.

Y doniawl uthrawl Athro,—erősawl,
Hir oesi a gaffo;
A'i barch cyfateb y bo,
Dan wiwlwydd, i'r da wnelo.

Ei swydd ferth barchus a fo
Yn addurn fawr iawn iddo,
Llafurio byddo bob awr
Yn addfwyn a chynnyddfawr.

Nodiadau[golygu]