Dyddanwch yr Aelwyd/Y Lili Gwywedig
← Bugail Cwmdyli yn cwynfan ymadawiad ei Rïan | Dyddanwch yr Aelwyd gan Hughes a'i Fab, Wrecsam |
Deigryn y Milwr → |
"Y LILI GWYWEDIG."
GALAR-GAN MAM AR FARWOLAETH MABAN MYNWESOL.
CAED Lili têg, mewn hyfryd fan,
Ar gorsen wan yn tyfu ;
Ei hawddgar liw, a'i gywrain lun,
Wnai i bob un ei garu,
Ei berchen o anwyldeb âi,
A siriol syllai arno,
Mewn gobaith hoff o'i gadw'n îr
Am dymmor hir heb wywo.
Ond ar ddiwrnod tywyll dû,
Y gobaith cu ddiflanodd;
Daeth awel oer 'nol heulwen haf,
A'r Lili brâf a wywodd!
Mae'n awr yn gorwedd yn y llwch,
Heb degwch yn wywedig;
A'i berchen deimla dan ei bron
Ei chalon yn glwyfedig.
Ochenaid ddwys o'i mynwes wan,
Ac egwan lef sy'n codi,—
"A raid im' golli'r olwg ar
"Fy hawddgar wiwber Lili!
"Flodeuyn hardd! dy golli raid,
"Er dibaid dywallt dagrau!
Llwyr ddiflanedig 'nawr yw drych
"Dy unwaith harddwych liwiau.
"Dy addurnedig wisgoedd brâf,
"Eu gweled ni chaf mwyach!
"Wrth syllu ar dy le, nid wyf
"Ond gwneyd y clwyf yn ddyfnach."
Ar hyn, pan ydoedd natur wan
O dan y groes yn suddo,
I arllwys balm i'r galon brudd
Daeth gwiw Ddyddanydd heibio.
Yn dirion (nid i beri braw)
Ei ddeheu-law estynai;
Cyd-deimlo wnai wrth wrando'i chwyn,
Ac mewn iaith mwyn dywedai,
"Na wyla mwy,―dy Lili hardd
"Sy'n awr yn ngardd paradwys,
"Mewn tawel gynhes nefol fro
"Yn ail-flodeuo'n wiwlwys.
"Ei nôdd, ei ddail, ei arogl pêr,
"Ei liwiau têr a hawddgar,
"Rhagorach fyrdd o weithiau ynt
Nag oeddynt ar y ddaear.
"Ei weled gei ar fyr o dro
"Yn gwisgo harddwch nefol;
"I'r ddedwydd wlad 'dy gyrchu wnaf,
"Lle t'wyna haf tragwyddol."
—PARCH. SAMUEL ROBERTS. (S.R.)