Ieuan Gwyllt, Ei Fywyd, Ei Lafur/Cynnwysiad
| ← At y Darllenydd | Ieuan Gwyllt, Ei Fywyd, Ei Lafur gan John Eiddion Jones |
Rhagarweiniad |
CYNNWYSIAD.
Enwogion wedi codi yn Mhenllwyn a'r gymydogaeth—desgrifiad o'r lle—rhai fu yn meithrin yr ieuainc—John Davies ac Evan Robert y "Gogrwr"—priodas Evan Robert—yn ceisio myned i bregethu—yn troi yn ddirwestwr—ei wneyd yn flaenor—ei rinweddau ei ddull gyda'r ieuenctyd—Evan Robert a Dr. Edwards—meddwl Dr. Edwards am dano—Elizabeth ei wraig—eu plant.
II. EI FYWYD
PENLLWYN—Genedigaeth y Parch. John Roberts (Ieuan Gwyllt)—ei fedydd—bron a boddi pan yn dair blwydd oed—ysgol Lewis Edwards—ysgol John Evans, Aberystwyth yn yr Ysgol Sabbothol—yn chwareu yn y coed—yn arwain côr—yn barddoni—yn cyfansoddi cerddoriaeth—tôn o'i waith yn 15 oed—Casgliad a elwid Yr Eos—yn cadw ysgol ddyddiol—diwrnod yn y gwaith plwm—yn gyflawn aelod.
ABERYSTWYTH— Fel negesydd—myned i Borough Road—cael y frech wen yno—cadw Ysgol Frytanaidd yn Aberystwyth—symud i swyddfa Mri. Hughes a Roberts, Cyfreithwyr—ei gymeriad cynnyg ei wneyd yn bartner—ei lafur gyda cherddoriaeth y pryd hwn—cyhoeddi y Blodau Cerdd yn darllen llawer yn ymgeisydd am y weinidogaeth ac yn methu—dadl â'r Parch. J. Mills—teithio yn yr holidays—anerchiad ar yr Ysgol Sabbothol yn Aberaeron—ei reservedness—teimladau tyner.
III. EI FYWYD (parhâd)
LIVERPOOL—i olygu yr Amserau—ei gysylltiad â'r newyddiadur hwnw—Cymdeithasfa'r Gogledd yn ymddiheuro — Syr F. Bulkeley yn galw sylw yr Ysgrifenydd Cartrefol ato—y Dysgedydd ar yr "Hen Amserau a'r Amserau newydd"—mewn cyfyng-gynghor ysgrifenwyr i'r Amserau yn rhoddi ei swydd i fyny—ysgol y plant—yn dechreu pregethu mewn dull afreolaidd llafurio gyda cherddoriaeth—Tŷ Arthur Llwyd—yn feirniad cerddorol—arweinydd cymanfaoedd cerddorol—casglu y Llyfr Tonau Cynnulleidfäol—darlith ar gerddoriaeth yn ei fyfyrgell—desgrifiad ganddo ef ei hun—yn ysgrifenu i'r Oenig a'r Traethodydd ei syniadau am bregethu.
ABERDAR.—Achlysur y symudiad yno—heb docyn fel pregethwr—yn derbyn caniatâd rheolaidd i bregethu—ei gysylltiad â'r Gwladgarwr—y Parch. D. Saunders ac yntau—ei briodas yn 1859—cyhoeddi y Llyfr Tonau Cynnulleidfaol—y Gymanfa ganu cynnulleidfaol gyntaf yn yr ysgol gân yn Bethania, Aberdar—Telyn y Plant.
MERTHYR TYDFIL.—yn fugail—ei ddewis i'w ordeinio yn Nghastell Newydd, 1861—yn cychwyn y Cerddor Cymreig—beirniadu llawer cyfieithu y Llyfr Tonau i'r Tonic Solffa—teithiau cerddorol—arholi am dystysgrifau yn y Tonic Solffa—galwadau o eglwysi.
LLANBERIS. ei symud yno—ar Bwyllgor Llyfr Hymnau y Methodistiaid—Undeb Cerddorol Dirwestwyr Eryri—rhoddi i fyny ofal eglwysig—symud i'r Fron—bwriadu myned i'r America— afiechyd peryglus—golygu y Goleuad —ymweliad â Moody a Sankey—Swn y Jubili—cymanfaoedd canu 1876—ysgrifau i'r Traethodydd y bregeth olaf—y society olaf—ei afiechyd a'i farwolaeth ei gladdedigaeth—anthemau coffadwriaethol—ysgoloriaeth goffadwriaethol—ei gofadail a'i dadorchuddiad.
IV. EI LAFUR
Fel Cerddor.—1. Blodau Cerdd. 2. Darlith ar Gerddoriaeth. 3. Llyfr Tonau Cynnulleidfaol. 4. Y Cerddor Cymreig a Cherddor y Tonic Solffa. 5. Swn y Jubili. 6. Pa fodd i Sylwi ar Gynghanedd ac Ymarferion Cyfosodiad. Telyn y Plant, &c. 7. Fel Arweinydd Corawl. 8. Cymanfaoedd Canu Cynnulleidfäol. 9. Fel Beirniad Cerddorol.
Fel Llenor.— 1. Yr Amserau. 2. Y Gwladgarwr. 3. Y Goleuad. 4. Amrywiol ysgrifau i'r Oenig, Telyn y Plant, a'r Traethodydd. 5. Llyfr Hymnau y Methodistiaid.
Fel Gweinidog.—Fel Bugail, fel Pregethwr, ac yn y Cyfarfodydd Ysgolion.
Desgrifiad o hono—ei feddwl—1 . Penderfyniad. 2. Chwaeth bur. 3. Boneddigeiddrwydd . 4. Ymroddiad. 5. Craffder a barn. 6. Tynerwch teimlad. 7. Duwiolfrydedd. Camgymeriadau am dano —ei nodweddion fel penteulu— fel cyfaill, ac fel dyn.
VI. EI ATHRYLITH
I ba raddau yr oedd yn wreiddiol—yn athronydd—ei faintioli—yn ddyn mawr cyflawn.
Dylanwad y Blodau Cerdd y Llyfr Tonau a'r Cerddor—mewn cerddoriaeth yr oedd ei brif argraff—yr argraffiadau arosol a wnaed ganddo—wedi gorphen ei waith—diweddglo.