Rhigymau'r Ffordd Fawr/Yr Oedfa

Rhigymau'r Ffordd Fawr

gan Dewi Emrys

YR OEDFA.

Yno nid oedd na phorth na changell,
Na su paderau na chainc na chôr,
Eithr cysgodion yr hwyr ar lechwedd,
A'r dydd yn marw ar wely'r môr.

Gwelwn y llan yn y dyffryn obry,
A'i thŵr yn esgyn uwch glesni coed;
A minnau'n gwybod, ar foel ysgymun,
Fod daear sanctaidd o dan fy nhroed.

Gwelwn y bannau ar fin y dyfroedd
Yn fflamio'n goelcerth hyd entrych nen,
A'r praidd yn dirwyn is tanlliw'r wybren
Ar ffordd brydferthach na'r heol wen.

Addefaf na thoddais yng ngwres y diolch
Am Un sydd yn cofio llwch y llawr.
Peidiwch â gofyn paham y plygais
Yng nghymun distaw y machlud mawr.

Beth am y dafnau heillt a lifodd
Yno'n felysach na ffrwd o gân?
A olchodd rheini fy ngruddiau llychlyd
Heb olchi f'enaid a'i wneud yn lân?

Rhyfedd oedd cofio am ffosydd gwaedlyd,
A gweled danaf gysgodau'r yw,—
Gweled y dydd ar y môr yn marw,
A theimlo bod goreu dyn yn fyw.

Nodiadau