Rhodd Mam i'w Phlentyn/Catecism o Enwau

Oddi ar Wicidestun
Dosparth VIII Rhodd Mam i'w Phlentyn

gan John Parry, Caer

Cynghorion Tad i'w Blant

CATECISM O ENWAU

G. Pwy oedd Adda?

A. Y dyn cyntaf, a'n tad ni oll.

G. Pwy oedd Efa?

A. Mam pob dyn byw.

G. Pwy oedd y merthyr cyntaf?

A. Abel.

G. Pwy laddodd ei frawd?

A. Cain.

G. Pwy fu fyw hwyaf?

A. Methusalem.

G. Pwy gadwyd yn yr Arch pan foddwyd y byd?

A. Noa, a'i wraig, ei dri mab, Sem, Cam, Iapheth, a'u tair gwragedd.

G. Pwy oedd y dyn ffyddlonaf?

A. Abraham.

G. Pwy a ymdrechodd â Duw?

A. Iacob.

G. Beth fu ei enw ef wedi hyny?

A. Israel.

G. Pa sawl mab oedd i Iacob?

A. Deuddeg.

G. Pwy oedd y dyn llarieiddiaf?

A Moses.

G. Pwy oedd y cyn calon-galetaf?

A. Pharaoh.

G. Pwy oedd wr wrth fodd calon Duw?

A. Dafydd.

G. Pwy oedd y dyn doethaf?

A. Solomon

G. Pwy oedd y dyn goreu?

A. Iesu Grist.

G. Pwy werthodd Grist?

A. Iudas.

G. Am ba beth y gwerthodd efe ef?

A. Am arian.

G. Beth a ddaeth o hono ef ar ol hyny?

A. Efe a aeth ac a ymgrogodd.

G. Pwy wadodd Grist?

A. Pedr.

G. Beth ddaeth o hono ef ar ol hyny?

A. Efe a wylodd yn chwerw dost.

G, Pwy a farnodd Grist?

A. Pontius Pilat.

G. Pwy a groeshoeliodd Grist?

A. Yr Iuddewon.

G. Pwy oedd y dysgybl arwyl?

A. Ioan.

G. O bwy y bwriodd Crist allan gythreuliaid?

A. O Mair Magdalen.

G. Pwy a adawodd Grist o gariad at y byd?

A. Demas.

G. Pwy a ysgrifenodd yr ysgrythyrau?

A. Dynion sanctaidd Duw megys y cynhyrfwyd hwynt gan yr Ypryd Glan.

G. Pa sawl rhan ydyw'r Bibl?

A. Dwy ran.

G. Pa rai ydynt?

A. Yr Hen Destament, a'r Testament Newydd.

G. Pwy gasglodd lyfrau yr Hen Destament yn un llyfr?

A. Ezra yr offeiriad.

G. Pwy a orphenodd y Testament Newydd?

A. Ioan y difeinydd.

CG. Beth ydyw bedydd?

A. Golchi â dwfr yn enw'r Tad, a'r Mab, a'r Yspryd Glân.

G. Beth y mae hyny yn arwyddo?

A. Bod eisian ein golchi oddiwrth bechod.

G. Beth ydyw swpper yr Arglwydd?

A. Bwyta bara, ac yfed gwin, yn goffadwriaeth o farwolaeth Crist.


G. Beth y mae'r bara yn arwyddo?

A. Corph Crist.

G. Beth y mae'r gwin yn arwyddo?

A. Gwaed Crist.

G. Pwy ydyw'r angylion?

A. Yaprydion da.

G. Pwy ydyw y cythreuliaid?

A. Angylion drwg.

G. Pwy ydyw y diafol?

A. Penaeth y cythreuliaid.

G. Beth yw gorchwyl angylion da?

A. Addoli Duw, a gweini i'r saint

G. Beth yw gwaith y cythreuliaid?

A. Pechu, a themtio dynion.

G. Beth ddaw o honynt yn y diwedd?

A. Fe'u bwrir oll i uffern.

G. Pa bryd y daeth Crist i'r byd?

A. Yn ghyflawnder yr amser.

G. Pwy a'i bedyddiodd ef?

G. Beth oedd ei oed ef pan y'i bedyddiwyd?

A. Deng mlwydd ar hugain.

G. Pa sawl disgybl oedd ganddo?

A. Deuddeg.

G. Pa waith roes Iesu Grist iddynt?

A. Pregethu yr efengyl.

G. Beth ydyw yr efengyl?

4. Newydd da am ddyfodiad Iesu Grist i'r byd i gadw pechaduriaid.

G. Ai pechaduriaid ydym ni?

A. Ie.

G. A glywsom ni bregethu yr efengyl?

A. Do.

G. Beth ddylem ni wneud â'r efengyl?

A. Ei chredu a'i derbyn.

G. Beth yw effaith credu yr efengyl?

A. Llawenydd mawr, a chariad at Grist.

G. Beth yw ffrwyth cariad at Grist?

A, Cadw ei orchymynion.

G. Pa rai ydynt?

A. Yn fyr:

1. Na foed it' dduwian ond myfi.
2. Un eilun nac addola di.
3. Nac ofer gymmer enw Duw.
4. Na lygra'r sabboth, sanctaidd yw
3. Rho i'th rieni barch a bri.
8. Llofruddiaeth gwaedlyd gochel di
7. Ymgadw rhag yr aflan waith.
8. A gwylia rhag lladrata chwaith
9. Gochel fod yn ddyn celwyddog.
10. Na chwennycb eiddo dy gymmydog


Eu Swm Hwynt.

A'th enaid oll câr Dduw, o ddyn,
A phob cymmydog fel dy hun.


Rheol Euraid.

Boed dy ymddygiad at bob dyn
Fel y dymunit it' dy hun,
Na wna, pa ddywed wrth un dyn,
Y peth pa chym'rit ti dy hun,