"Y?"
Dydi ddim yn ddrwg gin' i."
"Na finna' chwaith," meddai Meurig, gan roi ei wialen i lawr ac ymsythu a chau ei ddyrnau bychain yn ddewr.
Gwelodd Wil ei berygl, ac yn lle wynebu'r ddau, er mor fychan oeddynt, dewisodd ffordd y bwli. Yr ennyd nesaf hyrddiodd Gwyn tros y lan, a syrthiodd ar ei hyd i'r afon. Yn ffodus, nid oedd y dŵr yn ddwfn, a llwyddodd i gael ei draed dano ac i stryffaglio'n ddychrynedig ohono a dringo'n ôl i'r lan. "Dyna ddysgu iti gega," meddai Wil, ond braidd yn ansicr, fel petai'n euog.
"A dyma ddysgu i titha', y Wil Cwcw iti!" meddai Meurig yn wyllt, gan hepgor ei ddyrnau a defnyddio'i draed yn eu lle. Nid oedd y boen a roesai dyrnau Os i enau a thrwyn Wil amser cinio yn ddim wrth ing y bedol haearn ar ei goes yn awr, ac eisteddodd ar y ddaear yn magu'r dolur mewn gwewyr dolefus, gan swnio fel mochyn yn cael ei begio.
Brysiodd Gwyn a Meurig i'r pentref ac i fyny Tan-y-bryn. Gan fod Edward Ifans ym mhwyllgor y Gronfa, nid oedd neb yn "Gwynfa," ac oedodd y ddau tu allan yn anhapus, heb wybod beth i'w wneud. Yr oedd y drws nesaf i fyny, tŷ Idris, yn wag, a'r drws nesaf i lawr, tŷ dyn o'r enw Owen Williams-Now'r Wern-a weithiai yn Lerpwl, yr un fath. A'i gyfnither Ceridwen mor wael, nid aeth Gwyn tros y ffordd rhag rhoi trafferth i'w Ewythr John.
Tyd i fyny i'n tŷ ni, Gwyn," meddai Meurig. Mi gei fenthyg fy nillad gora' i."
"Na, 'fydd Tada ddim yn hir, wsti."
Buont yno am ryw hanner awr, a chrynai Gwyn yn ei ddillad gwlybion. Pan gyrhaeddodd Edward Ifans, gyrrodd ef i'w wely ar unwaith.
"Rhed i fyny i Albert Terrace, 'ngwas i," meddai wrth y bachgen arall, "a gofyn i Megan—Mrs. Davies-ddŵad i lawr yma am dipyn.'
Yna aeth ati i oleuo'r lamp ac i ailgynnau'r tân er mwyn berwi gwydraid o lefrith i Gwyn. "Does dim fel llefrith poeth a phupur ynddo fo," meddai wrtho'i hun. "Gobeithio'r annwyl na fydd yr hogyn ddim gwaeth, a Martha'n dwad adra' ddiwadd yr wsnos.'
Pan gludodd y llefrith i fyny i'r llofft ffrynt—cysgai'r tad
