Tudalen:Cofiant Dr. Joseph Parry Mus. Doc. (1841-1903).djvu/260

Oddi ar Wicidestun
Prawfddarllenwyd y dudalen hon

Am ei fywiowgrwydd dywed Mr. Levi: "Mae gweithgarwch, bywiowgrwydd, a chyflymdra yn perthyn i bob gallu a theimlad ym meddwl Dr. Parry, yn gystal ag i bob cymal a gewyn o'i gorff. Nid oes ganddo yr un syniad am ddiogi; ac ni ŵyr nemawr am flinder a lludded. Mae wrthi fel cloc, yn ddiorffwys, naill ai yn canu neu egluro dirgeledigaethau y gerdd i'w ddisgyblion, neu â'i fysedd yn dawnsio ar yr offeryn, neu yn troi dail llyfrau yr hen feistri, neu gyda'i ysgrifell yn pardduo dail gwynion gydag inc fel pe cerddai traed inciog brain drostynt."

Yr oedd fel un o'r plant hyd yn oed wrth y bwrdd. "Rhoddwch fwyd i mi'n gyntaf, Mama fach," meddai'n aml, "i mi gael mynd—ni waeth gan y plant." Ac nid rhyfedd ei fod yn hoffi cyd—chwarae â hwy yr oedd yn wastad yn llawn ysmaldod a direidi. Bum i'n cydaros ag ef yn Henffordd adeg Gwyl y Tri Chór, a chyda'i gyfarch bore estynnai'i law'n llydan-agored ac anhyblyg i mi—un na fedrwn afaelyd ynddi o gwbl; ac felly y gwnai â'r lleill oedd yno, gyda chwerthiniad iach. Yr oedd yno ddwy eneth ieuanc yn bresennol un tro, i'r rhai na adawai nemawr lonydd; a rhwydd fuasai ei ddifenwi petai rhai o gynrychiolwyr y "priodoleddau " 'n bresennol. Yr oedd genod felly'n dra hoff o'i gwmni bachgennaidd a'i chwarae, a phan yn cyd—deithio ag ef yn y trên ar deithiau cyngherddol, caniatâi iddynt blethu a chyrlio'i wallt a llawer difyrrwch diniwed arall. "Un tro," meddai Watcyn Wyn, pan yn gadael Llandrindod, daeth holl gwmni'r Gwalia, bob dyn a dynes, a mab a merch, ag oedd yno, i'w hebrwng i'r orsaf. Aeth y Doctor i'r cerbyd; a phan oedd y trên yn cychwyn, dyma gawod, fel glaw taranau, o offer cerdd ceiniog yr un' i'r cerbyd ato, nes hanner ei guddio—whistles tin, giwgawod, wheels, drums, tambourines, rattles, a phob rhyw gerdd—rhywbeth o law pob un i dalu'r Doctor cerddorol am y difyrrwch mawr oedd wedi ei roi iddynt !" Dim ond â hogyn mewn ymddygiad y byddis yn ymddwyn fel hyn. Dro arall yn Llandrindod unodd ei ffrindiau i brynu het iddo!

Rai prydiau cariai ei ddireidi ef ymhellach. Yr oedd Megan Watts (Mrs. Watts-Hughes) yn un eithriadol o ofnus, a phan yn teithio arferai gario cannwyll gyda hi