RISIART DDU. 123
oedd yr "enw priodol" Ebenezer Thomas, a buasai yr un mor briodol i unrhyw berson arall ag ydoedd i Eben. Ond am y " ffugenw " Eben Fardd, nid oedd dim ffug na mympwy yn perthyn iddo, ond yr oedd yn ddiau yn un o'r enwau mwyaf priodol a wisgwyd gan ddyn erioed.
Oyn sylwi mewn trefn ar gyfansoddiadau y prif- fardd o Glynnog, dylem yn ddiau roddi atebiad i'r gofyniad pwysig hwn, sef, yn mha bethau yr oedd Eben yn rhagori fel bardd ? Mae gan bob g wynebpryd ei nodweddion arbenig a gwahanredol ei hun, ac felly hefyd y mae gan bob athrylith. Yn mha bethau ynte y gwahaniaethai athrylith Eben oddiwrth athrylith pob bardd Oymreig arall? A pherthynas agos i'r gofyniad hwn ydyw y cwestiwn canlynol — Yn mha le y saif Eben mewn teilyngdod cymhariaethol yn mhlith beirdd ein gwlad ? Oyn ymdrechu ateb y gof- yniadau hyn, byddai yn burion peth i ni, fe allai, osod i lawr ein safon. Oyn pwyso rhaid cael clorian, a chyn barnu rhaid cael safon. Gwell gan ambell fas- nachydd gadw ei glorian o'r golwg, heb amlygu dim i'r prynwr heblaw pwysau honedig yr hyn a ddodwyd ynddi. Lied debyg yw ambell feirniad Oymreig. Traetha ei farn gydag awdurdod oracl, tra na sisiala un gair gyda golwg ar ei safon — os bydd ganddo safon o gwbl; canys fel y mae ambell bwyswr diofal yn barod i gymeryd ei fympwy yn rheol, yn lie ei glorian ; felly hefyd y mae ambell feirniad yn barnu yn ol ei ddychymyg chwidr ei hun, ac nid yn ol un math o safon. Rhag syrthio i'r unrhyw amryfusedd ein hunain, yr ydym am fynegu yma wrth ba safon y bwriadwn farnu Eben fel bardd. Y mae ambell gyf- ansoddiad wedi enill y gamp mewn Eisteddfodau Oymreig, oherwydd ei fod yn wastad dda, er na byddai ynddo ddim ardderchog ; tra y mae ambell
