Tudalen:Cofiant a gweithiau Risiart Ddu o Wynedd.djvu/155

Oddi ar Wicidestun
Prawfddarllenwyd y dudalen hon

RISIART DDU. 143

oedd mor feistrolgar yn y gynghanedd Gymreig ag ydoedd Milton yn mesur diodl y Saeson. Rhaid ei fod hefyd yn dra hoff o'r gynghanedd, cyn y bnasai yn ei defayddio yn ei ganiadau rhyddion, megys " Oofia'r farn a fydd," " Heddyw a foru," " Y byd— dyn— a chrefydd," &c., pan nad oedd y mesurau yn ei orfodi, mewn un modd, i'w defnyddio. Mae yn wir ei fod wedi dewis y mesur rhydd i ganu ar " Yr Adgyfodiad," ac y mae yn dda genym raai felly y gwnaeth ; ond pan aeth, yn mhen blynyddoedd wedi iiyny, i ganu ar Eglwys henafol Olyonog Fawr, dew- isodd y mesurau cynghaneddol, a gwnaeth Awdl, a da genym mai felly y bu, canys barnwn ei fod wedi dewis y mesurau mwyaf addas i'r pwnc. Yr oedd Eben, fel pob bardd gwir fawr, yn rby eang ei feddwl i ymlynu yn wasaidd wrth unrhyw fesur neu fesurau neillduol ; ond dewisai y mydr fyddai yn fwyaf cydweddol, yn ei dyb ef, aganianawd ytestyn y canai arno.

Nid ydyw yr Awdl ar Job, fel yr awgrymir yn y feirniadaeth, " yn hollol Ian oddiwrth rai anafau." A pha waith dynol sydd felly ? Nid ydym yn gweled y gellir ystyried y llinellau canlynol yn gywir o ran eu cynghaneddiad, er nad ydyw y sain yn anhyfryd: —

" Gwrando, a chlustfeinio fu." " Am iddp felldithio Daw."

Darlunir y wlad doreithiog, yn yr hon y trigianai Job, fel

" Perfedd gwlad, porfeydd y glyn."

Nis gallwn ystyried " perfedd gwlad " yn ymadrodd chwaethus ; ac nid arwydd o goethder ydoedd galw meibion urddasol Job yn " Hogiau." Buasai y ddwy linell ganlynol yn fwy eglur pebuasent wedieu cyfleu yn wahanol — y gyntaf wedi ei dodi yn olaf : —

" Wrtbo ei* i draethu hyn Und m antunai uudyn."