rwydd mwyaf, ac oddiar wir awyddfryd i wasanaethu achos yr efengyl.
Ar ol prïodi ymgymerodd Mr. Humphreys â masnach yn y Dyffryn, gan dybied y buasai hyny yn fwy cydweddol â thuedddiadau Mrs. Humphreys, gan nad oedd wedi arfer â gofalon ffermdy. Ond os ymgymeryd â masnach, yr oedd y Faeldref yn cael ei ddal ganddynt fel o'r blaen. Nid oedd ef ei hun yn teimlo dim hyfrydwch mewn masnachu, ac felly yr oedd yn gadael y gofal hwn bron yn gwbl ar Mrs. Humphreys, a gyrai yntau yn mlaen fel cynt gyda'r fferm. Ond er na fyddai ond anfynych yn y masnachdy, nid ydym yn amhéu na chafodd yn yr ychydig flynyddoedd hyny fwy o adnabyddiaeth o arferion masnachol cymdeithas nag a gafodd erioed o'r blaen; ac ni ryfeddem nad y pryd hwnw y casglodd ddefnyddiau yr ysgrif benigamp ar "Hwda i ti, a moes i minnau," yr ihon a ymddangosodd yn y "Traethodydd" yn mhen blynyddoedd ar ol hyny. Byddai weithiau, pan y gwelai rai o'i gwsmeriaid yn camdreulio eu hennillion, a thrwy hyny yn rhedeg i'w ddyled, yn cymeryd achlysur i roddi cyfarwyddiadau iddynt gyda golwg ar iawn drefnu éu cyflogau; ond yn lle gwrando ar gyngor y doeth, troent eu cefn arno; a chafodd yntau, fel pob masnachwr, brofi gwirionedd yr hen ddiarheb Saesoneg, "It is better to cry over your goods, than after them." Wedi bod am o gylch deng mlynedd yn masnachu, daeth y ddau i'r penderfyniad o'i rhoddi i fyny, ac felly y gwnaethant.
Erbyn hyn yr oedd ganddynt dri o blant—tair merch; ond bu y ganol o'r tair farw pan yn ugain mis oed, yr hyn a fu yn achos o alar dwin i'r teulu. Priododd Mary Anne —eu merch hynaf, â Mr. Griffith Jones (Draper), Porthmadog, ond wedi hyny o Upper Bangor, lle y bu Mrs. Jones farw yn nghanol ei dyddiau. Yr oedd ei thad yn ei hystafell ychydig o amser cyn ei hymddattodiad, a'r diweddar Barch Ellis Foulkes gydag ef. Wrth weled Mr. Humphreys yn methu ag ymgynal yn yr olwg ar ei anwyl Mary Anne yn nghanol ingoedd marwolaeth, gofynai ei gyfaill iddo fyned gydag ef allan. Aeth yntau; ac wedi gadael yr ystafell, ymddrylliodd mewn dagrau, a dywedodd, "O, Ellis bach, y mae fy llygad yn gam heddyw."
Priododd Jennette, eu merch ieuangaf, â'r diweddar Barch. Edward Morgan, Dyffryn, yr hwn oedd yn breg-
