Neidio i'r cynnwys

Tudalen:Cymeriadau T. Gwynn Jones.djvu/172

Oddi ar Wicidestun
Gwirwyd y dudalen hon

"Meistr!" llefai Vassili, "nid efô! Caeth, offeryn, dim yn y byd. Ond y mae meistr, ac ni ddihengir rhagddo. Pwy neu ba beth yw ef? Ni wn i. Ni wyr neb. Duw meddent. Boed. Ni allant ddywedyd mwy. Ond y mae ef yno. A ddarllensoch "Pelleas et Melisande?" Yr oedd Maeterlinck yn nes i'w le pan ysgrifennodd y chwarae hwnnw. Gofynnir ai moesol yw'r meistr anhysbys hwn. Ni wni. Ein tynged yw gwneud peth a'n cosbi o'i blegid."

"Onid yw'r gosb yn awgrymu moesoldeb?" meddwn.

"Dichon hynny," meddai Vassili; "onid yw'r gorfod yntau yn arwyddo anfoesoldeb?"

"Pe bai orfod," meddwn, "fe fyddai'n debyg eich bod yn eich lle. Ond a orfydd arnom wneuthur gweithred nas cymeradwyom?"

"Gorfydd, gan amgylchiadau," meddai Albrecht.

"Ond," meddai Vassili, "dywedasoch mai dyn yw ei feistr ei hun."

"Do," meddai Albrecht, "ond nis gŵyr ef bob amser. Pan wnêl ef beth na allo wedyn ei gymeradwyo, bydd yn ei gondemnio'i hun, yn dioddef, yn gwneud iawn, ac felly yn dyfod yn feistr arno'i hun."