Tudalen:Hanes ac ystyr enwau lleoedd yn Môn.pdf/121

Lleoedd yn Mon.
Bu un arall o'r un enw yn trigo yma,

113
sef Robert

Parrys, Ieu., yr hwn oedd yn un o ddirprwywyr penod
edig y brenin Harri IV ., yn y fl. 1410, i wneud ym.

chwyliad cyfreithiol, a phenderfynu ar y dirwyon a osodid
ar foneddigion Môn, y rhai a bleidiasant Owain Glyndwr.
Dywedir i'r Robert Parrys yma fod yn Ystafellydd Caer
lleon a Gogledd Cymru ; ac mai ei arf-bais ef sydd i'w
gweled ar furiau yr hen balas yn awr. Codwyd un arall

yn uchel-sirydd yma, o'r enw William Hughes. Gwel
· Hanes Amlwch ,” gan “ Hen Graswr."

MYNYDD Paryg. - Hen enw y mynydd hwn ydoedd
“ Mynydd Trysglwyn .” Derbyniodd yr enw hwn oddi
wrth fferm o'r enw Trysglwyn ; a dywedir gan rai mai

oddiwrth lwyn dyrys o goed y derbyniodd y fferm a'r
mynydd yr enw ; ac mai'r ystyr yw " Mynydd y
dyrys lwyn .” Derbyniodd yr enw Mynydd Parys,
oddiwrth Robert Parrys, yr hwn y crybwyllwyd am

dano yn ei gysylltiad a Madyn Dyswy.
Dirwyodd y Robert Parrys, hwn oddeutu 2112 o fon
eddigion Môn i symiau dirfawr, a dirwyddodd dri-ar

ddeg -ar-hugain o offeiriaid eraill ; ac yn eu plith Lly
welyn , vicar Amlwch . Tebygol yw iddo gael Mynydd

Trysglwyn yn rhôdd fel canlyniad i'w wasanaeth gan y
brenin . Ar ol marwolaeth Robert Parrys, ei weddw ef
a briododd un o'r enw William Griffith, o'r Penrhyn.

Y mab hynaf i'r boneddwr hwn a etifeddodd dir Parys,
ac o'r teulu hwn y tarddodd yr enw “ Mynydd Parys
yo y dechren .

Darganfyddiad cyntaf y Mwn Efydd yn y Mynydd

yma . — Darganfyddwyd ef yn ddamweiniol gan Gymro
o'r enw Rowland Puw . Anrhegwyd ef yn flynyddol am

byny à deg pant, ynghyd a phar o ddillad. Hefyd,